Pabostudenten in gesprek met onderzoekers

Pabostudenten een realistisch beeld geven van wetenschap en van onderzoek doen. Dat is het doel van het paboproject, dat het Centrum voor Wetenschap en Cultuur met verschillende pabo’s in Utrecht organiseert. “Pas als pabostudenten een realistisch beeld hebben van wetenschap, kunnen ze dat als leerkracht doorgeven aan hun leerlingen.”

“Doe je ogen dicht en beeld je een wetenschapper in.” Zo’n dertig pabostudenten sluiten braaf de ogen. “Probeer de wetenschapper in detail voor je te zien: hoe ziet de wetenschapper eruit? Wat heeft de wetenschapper aan? Waar bevindt de wetenschapper zich en waar werkt de wetenschapper aan?” Als de studenten hun ogen weer openen, blijkt 90 procent van de studenten bij een wetenschapper aan een man te denken. Lachend en een beetje beschaamd kijken de studenten elkaar aan. Bij 75 procent bevond de wetenschapper zich in een lab, inclusief labjas en borrelende erlenmeyers.

Realistisch beeld

“Dat is precies de reden dat we dit soort programma’s doen”, vertelt projectleider Maartje Kouwen van het Centrum voor Wetenschap en Cultuur (CWC). “Als we kinderen deze vraag stellen, dan krijgen we vaak een tekening van een oude, witte man met een labjas en ontploft haar. We willen kinderen een realistisch beeld geven van wetenschap en van onderzoekers.” Dat doet het CWC met programma’s voor kinderen, zoals Operatie Breinbreker, Slimme Gasten en Summerschool Junior, en ook in projecten met pabostudenten, zoals vandaag. “Pas wanneer jullie een realistisch beeld hebben van wetenschap, kunnen jullie als leerkracht een realistisch beeld geven aan je leerlingen.”

Afgelopen drie maanden kwamen er al 75 studenten naar de universiteit, van de Hogeschool Utrecht, het Marnix College en de Academische Pabo (een samenwerking tussen de Hogeschool Utrecht en de Universiteit Utrecht). Het CWC werkt met alle drie pabo’s samen en liet op deze manier vorig jaar zo’n 150 pabostudenten kennis met wetenschap(pers). Voordat de studenten een wetenschapper ontmoeten, doen ze in een gezamenlijke opening een activiteit met een black box: een afgesloten doosje waar zich een voorwerp in bevindt. Ondanks dat je het voorwerp niet kunt zien en het doosje niet kunt openen, kun je er toch veel over te weten komen; een metafoor voor wetenschap.

Nieuwsgierig

En dan is het tijd voor ‘de wetenschapper’. Die voldoet niet helemaal aan het stereotype beeld dat de studenten hadden, zo blijkt als geowetenschapper Lonneke Roelofs voor de groep komt staan. Roelofs vertelt de studenten over haar onderzoek naar modderstromen op Aarde en Mars, en de studenten mogen haar honderduit vragen. “Wanneer is je onderzoek klaar?”, willen de studenten weten. “Welke eigenschappen zijn belangrijk bij het doen van onderzoek?” “Werk je veel samen of doe je veel alleen?” Roelofs geeft hen mee dat je als wetenschapper vooral nieuwsgierig moet zijn en moet kunnen doorzetten, want onderzoek doen duurt lang en is nooit klaar: “Het levert steeds weer nieuwe vragen op.”

Na de gezamenlijke opening gaan de studenten in groepjes bij een wetenschapper op bezoek. “Het leuke daarvan is dat ze echt in gesprek gaan met elkaar, waardoor de studenten nog meer te weten komen over weer een ander type onderzoek doen”, vertelt Kouwen. “Ook zien ze de werkplek van de onderzoeker en krijgen ze vaak een rondleiding door het gebouw. Dat draagt voor de studenten bij aan het krijgen van een realistisch beeld van de universiteit en onderzoek doen, wat ze vervolgens meenemen naar de basisschool.”

Wetenschap in de klas

Het bezoek zet niet alleen iets in gang bij de studenten, maar soms ook bij hun stagescholen, vertelt Ruben Derycke, die bij de Hogeschool Utrecht coördinator is van het vak ‘Kind in de wereld’. “Veel basisscholen doen maar weinig met onderzoek; leerkrachten zijn er niet vertrouwd mee en door corona heeft het geen prioriteit. In dit project maken de pabostudenten tien lessen over Wetenschap&Techniek voor hun stageschool. Daardoor ziet zo’n school soms in: hier gaan we meer mee doen!”