Johan Bolhuis is hoogleraar Cognitieve Neurobiologie aan de Universiteit Utrecht. Hij promoveerde in 1989 cum laude aan de Universiteit Groningen. Daarna was hij als postdoctoral fellow werkzaam aan de universiteiten van Edinburgh, Salzburg en Cambridge. Na enige jaren als Universitair Hoofddocent aan de Universiteit Leiden werd hij benoemd in Utrecht in 2001, het jaar waarin hij ook de Nederlandse Zoölogieprijs won. Naast zijn leerstoel in Utrecht is hij eveneens Affiliated Lecturer in het Department of Psychology, University of Cambridge, waar hij ieder jaar gedurende 1 'term' onderwijs verzorgt. Tevens is hij Honorary Fellow van St. Catharine's College, Cambridge.

Bolhuis doet onderzoek naar de mechanismen van leren, geheugen en ontwikkeling. Zijn huidige onderzoek betreft de neurale mechanismen van het leren van zang bij vogels, en de parallellen met menselijke spraak en taal, waarover hij twee 'cover stories' publiceerde in Nature Reviews Neuroscience (zie covers hieronder). Daarnaast heeft hij gepubliceerd over de evolutie van brein en cognitie, o.m. in Nature en PLoS Biology. Naast vele artikelen over brein, cognitie en gedrag van mens en dier heeft hij tot dusver een zevental boeken gepubliceerd, waaronder het universitaire leerboek The Behavior of Animals, en het door hem geredigeerde boek Tinbergen’s Legacy, over de blijvende invloed van de ideeën van Niko Tinbergen op de moderne gedragsbiologie. Recentelijk publiceerde hij samen met taalkundige Martin Everaert het boek Birdsong, Speech, and Language, over de opmerkelijke overeenkomsten tussen vogelzang en menselijke spraak en taal.