Gezocht: burgerwetenschappers voor onderzoek naar gezonde leefomgeving

Via een app en een aantal meetinstrumenten verzamel je gegevens

De leefomgeving heeft invloed op onze gezondheid. Waar we wonen, wat we eten, hoeveel we bewegen, wat voor werk we doen en met wie we omgaan, al deze omgevingsfactoren spelen een rol. Maar hoe belangrijk zijn ze voor onze gezondheid en hoe hangen ze met elkaar samen? Dat is nog nauwelijks bekend. De Exposoom Panelstudie brengt dit in kaart via een grootschalig onderzoek in vijf Europese landen: Griekenland, Nederland, Polen, Spanje en Zwitserland.

We weten al veel uit eerder onderzoek, maar waar we veel minder over weten is de complexiteit.

“We weten al veel uit eerder onderzoek, bijvoorbeeld dat luchtverontreiniging en te veel lawaai niet goed zijn voor de gezondheid, maar bewegen en een groene omgeving wel”, vertelt Anke Huss, onderzoeker bij de faculteit Diergeneeskunde van de Universiteit Utrecht (Institute for Risk Assessment Sciences) en coördinator van het Nederlandse deel van de studie. “Waar we veel minder over weten, is de complexiteit. Als je alle omgevingsfactoren bij elkaar neemt, wat zijn dan de belangrijkste elementen voor de gezondheid? In hoeverre bepaalt de omgeving ons gedrag en in welke sociale context heb je welke blootstellingen? Om dit in kaart te brengen, doen we nu dit langdurige onderzoek.”

Hoe werkt het?

Burgerwetenschappers gaan op twee manieren gegevens verzamelen. Via een app vullen zij een jaar lang korte vragenlijsten in. Met behulp van een aantal meetinstrumenten doen zij vervolgens twee weken lang een aantal metingen. We noemen dit de meetweken. Voor het onderzoek is het belangrijk dat een aantal metingen in de twee daaropvolgende jaren worden herhaald. Met de bijdrage van de deelnemers brengt het onderzoeksteam de leefomgeving verder in kaart en helpen zij beleidsmakers, architecten en ingenieurs om een gezonde leefomgeving te ontwerpen.

Wie kan deelnemen?

In totaal kunnen zo’n vierduizend mensen meedoen, achthonderd per land. In Nederland zijn vorig jaar al honderden burgerwetenschappers van start gegaan. Inmiddels hebben al ruim 350 deelnemers meegedaan aan de meetweken. Het onderzoeksteam is nog op zoek naar mensen die in Nederland wonen (18 jaar of ouder) en mee willen doen met de meetweken in mei. Omdat deelnemers via een app korte vragenlijsten invullen, is het belangrijk dat zij beschikken over een Android telefoon met Android 12 of hoger of een iPhone met iOS versie 15.0 of hoger en dat zij toegang hebben tot internet.

Hoe kan ik me aanmelden?

Geïnteresseerd om deel te nemen aan het onderzoek? Op de website van de Exposoom Panelstudie vind je meer informatie en kun je je via het inschrijfformulier aanmelden. Als je voldoet aan de criteria en alle informatie over de studie zorgvuldig hebt doorgelezen, vraagt het onderzoeksteam je het toestemmingsformulier te ondertekenen en een basisvragenlijst in te vullen. Zodra je dat hebt gedaan, ben je officieel deelnemer! Je kunt dan direct met de activiteiten in de app starten.

Binnen drie maanden ontvang je een uitnodiging om mee te doen aan de meetweken. Voor jouw deelname aan de meetweken ontvang je een cadeaukaart ter waarde van 25 euro.

Verder lezen

Wat is het exposoom?

Alle omgevingsfactoren die gedurende ons leven onze gezondheid beïnvloeden, vatten onderzoekers samen onder de naam exposoom. Dat is een combinatie van het woord 'expose', wat blootstellen betekent en ‘oom’, een achtervoegsel dat verwijst naar de totaliteit van iets. Ook de biologische reactie van een individu op deze factoren is onderdeel van het exposoom. Er is geen universele methode om het exposoom te meten. Onderzoekers combineren nieuwe ontwikkelingen uit meerdere onderzoeksvelden, zoals sensoren, satellieten, ruimtelijke modellen en biomonitoring, om de invloed van het gehele exposoom op een cel, weefsel of orgaan te bestuderen.