Maarten Kleinhans

Ik vind het mooi hoe zandbanken en geulen in riviermondingen ontstaan en veranderen

Voorspellingen laten zien dat in 2040 75% van de wereldbevolking in rivierdelta’s of langs rivieren woont. Niet verwonderlijk dus dat het voorspellen van het gedrag van rivieren dagelijkse kost is voor geowetenschapper Maarten Kleinhans. Met behulp van zijn reusachtige tidal facility The Metronome onderzoekt hij nu de vraag hoe de veranderlijke patronen van geulen en banken in riviermondingen met eb en vloed ontstaan. Daarbij spelen factoren als vegetatie, klimaat, ondergrond en reliëf een grote rol.

Rivieren en delta's op Mars

Dit onderzoek dient niet alleen om overstromingsrisico’s beter in te schatten, er zijn veel meer toepassingsmogelijkheden. Zo is ExxonMobil betrokken omdat veel olie opgeslagen zit in gesteentelagen die onstaan zijn in rivierdelta’s. En het onderzoek is ook toepasbaar op Mars: het is gelukt om rivieren en delta's op Mars in het laboratorium na te bootsen. Dat leverde de verassende ontdekking op dat Martiaanse delta's in een half jaar ontstaan zijn, terwijl men tot nu toe dacht dat het duizenden jaren kostte.

Op het snijvlak van aardwetenschappen, natuurkunde en biologie

Maar de grote uitdaging is om rivieren en riviermondingen met levende vegetatie na te bootsen in experimenten en modellen. Dat is nog nooit iemand gelukt. Daarvoor is niet alleen aardwetenschappelijke kennis nodig: ‘Eigenlijk zijn wij ook natuurkundigen en biologen. Al die kennis pas je toe tijdens het doen van veldonderzoek, experimenten en modelleren.’ Met zijn enorme tidal facility The Metronome 

Maarten Kleinhans is hoogleraar Biogeomorfologie van rivieren en estuaria​ aan de faculteit Geowetenschappen. Hij kreeg driemaal de prestigieuze NWO Vernieuwingsimpuls: in 2004 een Veni, in 2008 een Vidi en in 2014 een Vici. Van 2008 tot 2013 was hij lid van de Jonge Akademie van de KNAW en in 2015 ontving Kleinhans de ERC Consolidator Grant.