Promotie: Change in the Law of the Sea: Context, Mechanisms and Practice

Rozemarijn Roland Holst verdedigt haar proefschrift aan de Universiteit Utrecht op 5 oktober 2020. Het is getiteld: Change in the Law of the Sea: Context, Mechanisms and Practice.

Het VN-Zeerechtverdrag van 1982 is een mijlpaal in de ontwikkeling van het internationale zeerecht, alsmede in het internationaal publiekrecht in het algemeen. Het Zeerechtverdrag, ook wel bestempeld als ‘de grondwet voor de oceanen’, is het vaak geprezen als een historische prestatie van de internationale gemeenschap. De hedendaagse omstandigheden en conditie van de oceanen zijn echter significant anders van aard dan wat de onderhandelaars van het Zeerechtverdrag konden voorzien in de jaren zeventig.

Oceanen staan onder druk

De oceanen staan onder druk door de gevolgen van klimaatverandering, verzuring van de zee, verlies van biodiversiteit, vervuiling en achteruitgang van ecosystemen. Deze veranderende omstandigheden en belangen stellen het zeerecht voor uitdagingen om te reageren, zich aan te passen en te bemiddelen bij de vraag naar normatieve verandering.Deze snel veranderlijke omstandigheden en belangen vormen een test voor het aanpassingsvermogen van het bestaande internationale zeerecht waar het Zeerechtverdrag de basis voor vormt. Het uitgangspunt van dit proefschrift is dat het sluiten van een verdrag enkel het beginpunt is van een voortdurend dynamisch proces van normatieve ontwikkeling en verandering in het recht. De formele ‘vorm’ van een instrument (bijvoorbeeld een verdrag) staat niet garant voor de ‘stabiliteit’ van het recht, noch voor het aanpassingsvermogen van dat recht aan gewijzigde omstandigheden.

Constante vraag om verandering en aanpassing

De centrale onderzoeksvraag is: hoe – via welke reeds in het internationaal recht voorhanden zijnde mechanismen – kan het zeerecht de constante vraag om aanpassing en verandering die voortkomt uit de hedendaagse context accommoderen. Deze vraag wordt benaderd op grond van drie onderling verbonden pijlers: de context (juridische, sociaal-politieke en fysieke context) waaruit de vraag naar normatieve verandering voortkomt, de mechanismen in het internationaalrechtelijke systeem die deze verandering sturen, en tot slot het functioneren van die mechanismen in de praktijk.

Sustainable Ocean

Dit promotieonderzoek is onderdeel van het ERC Sustainable Ocean Project, bij het Nederlands Instituut voor het Recht van de Zee (NILOS) en het Utrecht Centre for Water Oceans and Sustainability Law (UCWOSL)