De groene tijdmachine, een nieuwe Evolutietuin

Sinds begin 2022 werken wij hard aan de aanleg van de Groene tijdmachine ofwel de nieuwe Evolutietuin. Deze nieuwe tuin is gesitueerd achter de Ontdektuin (op de locatie van het voormalige evenemententerrein).

Alle paden en andere infrastructuur zijn inmiddels aangelegd. De entree van de nieuwe tuin heeft met de plaatsing van het kunstwerk Akwaglot, een houten overkapping, een duidelijke markering gekregen. In het najaar van 2022 zijn de eerste bomen ingeplant en installeerden we grote rotsformaties waar straks mossen en varens op kunnen groeien. In 2023 gaan we verder met het inplanten van de tuin en krijgen ook de educatieve aankleding en de publieksinformatie meer vorm. De officiële opening voor het algemene publiek staat gepland voor 2025.

Over het ontwerp

Voor de nieuwe Evolutietuin is uitgegaan van een innovatief ontwerp waarbij verbeeld wordt dat de evolutie nooit stopt zolang er leven is. De processen van soortvorming en uitsterving blijven altijd doorgaan. In de Groene tijdmachine loop je vanaf het begin van de plantenevolutie (eencellige wieren) naar de huidige rijkdom en diversiteit aan bloemplanten. Gedurende die wandeling overbrug je grofweg 450 miljoen jaar aan plantaardige evolutie! Dit unieke concept van de Evolutietuin is uitgewerkt door landschapsarchitecten van Hemelse Natuur in samenwerking met de Botanische Tuinen Universiteit Utrecht.

De Evolutietuin vormt het wetenschappelijk hart van de Botanische Tuinen van de Universiteit Utrecht en vertelt het verhaal van de evolutionaire stamboom van het plantenrijk, een stamboom die honderden miljoenen jaren teruggaat

Waarom een nieuwe Evolutietuin?

Onze oude Evolutietuin is altijd primair een onderwijstuin geweest waar studenten de verwantschappen tussen planten bestudeerden. Deze oude tuin (ook wel Systeemtuin genoemd) dateert uit 1981 en gaat uit van de opvattingen van de Amerikaanse botanicus Cronquist. Hij bepaalde de evolutionaire verwantschappen van planten voornamelijk met behulp van secundaire plantenstoffen. Dat zijn stoffen die de plant zelf aanmaakt, maar die geen rol in de primaire stofwisseling spelen. Inmiddels is met behulp van DNA-onderzoek duidelijk geworden dat de indeling van Cronquist op veel punten niet klopt. Het werd dus tijd voor een nieuwe Evolutietuin. Met de nieuwe tuin slaan we twee vliegen in een klap: de Groene tijdmachine voldoet aan de nieuwste wetenschappelijke inzichten rond plantenevolutie én is veel publieksvriendelijker. Bezoekers kunnen straks genieten van een prachtig tuindeel en tegelijkertijd van alles ontdekken over de evolutie van het plantenrijk. 

Wat gebeurt er met de oude Evolutietuin?

De oude Evolutietuin wordt langzaamaan ontmanteld. Veel planten die er nu staan, worden verplaatst naar de Groene tijdmachine. Het idee is dat we eind 2023, begin 2024, de meeste planten verhuisd hebben naar de nieuwe Evolutietuin. De bomen en struiken die kunnen blijven, gaan we verder aanvullen met vaste planten. Geleidelijk aan zal de oude Evolutietuin dienst gaan doen als evenemententerrein.