Kristallen (LPF)

Triplefosfaat

Struviet kristallen (magnesium-ammonium-fosfaat, triple fosfaat) meestal weergegeven als kleurloos, 3-dimensionale, prisma-achtige kristallen ( linker plaatje: "doodskist deksels"). Af en toe, komen ze overeen (vaag) met een ouderwetse dubbel gerand scheermesje (rechter plaatje). Struviet kristallen zijn de meest voorkomende soort in de urine van honden en katten. Ze worden vaak gezien in de urine van klinisch normale individuen. Hoewel ze kunnen worden gevonden in de urine met elke pH, is het beste milieu neutrale tot alkalische urine. Urineweginfectie met urease-positieve bacteriën kan struviet crystalluria (en urolithiasis) bevorderen door verhoging van de urine pH en de toenemende vrije ammoniak.

Calcium carbonaat

Calciumcarbonaat kristallen worden meestal weergegeven als grote geel-bruin of kleurloze ronde vormen met radiale strepen. Ze kunnen ook worden gezien als kleinere kristallen met ronde, eivormig of Dumbel vormen. Deze kristallen zijn te vinden in de urine van de normale paarden, konijnen, cavia's en geiten. Ze zijn niet waargenomen bij honden of katten urines.

Bilirubine

Bilirubine kristallen slaan meestal neer op andere elementen gevormd in de urine. Op de linker foto, zijn fijne naald-achtige kristallen gevormd op een onderliggende cel. Dit is de meest voorkomende verschijning van bilirubine kristallen. 
In de midden en rechter foto's, cilindrische bilirubine kristallen hebben in samenwerking met druppels van vet, geresulteerd in een "zaklamp" uitstraling. Deze vorm is minder vaak gezien. Bilirubine kristallen worden meestal gezien in honden urine, vooral in sterk geconcentreerde exemplaren. Ze komen minder vaak voor in de urine van andere soorten. Bij honden, ze zijn vaak van geen betekenis (gezonde honden kunnen lage, maar aantoonbare bilirubine niveaus in de urine hebben).
Bilirubine kristallen (of een positieve reactie op de urinestrip) in katten, paarden, of runderen urine moet worden onderzocht, omdat een onderliggend cholestatisch proces mogelijk aanwezig 

Amorfe kristallen

Amorfe kristallen verschijnen als aggregaten van fijn korrelig materiaal zonder enige vorm op licht microscopisch niveau. 
Amorfe uraten (Na, K, Mg, Ca of zouten) hebben de neiging om in zure urine te vormen, en kan een gele of geel-bruine kleur hebben. 
Amorfe fosfaten zijn vergelijkbaar in het algemeen uiterlijk, maar hebben de neiging om in alkalisch urine gevormd te worden en hebben een gebrek aan kleur. 
Calciumoxalaat dihydraat kristallen kunnen zich soms ook presenteren als "amorf" wanneer de individuele kristallen erg klein zijn. Onderzoek bij een hogere vergrotingsfactor zal de typische "enveloppe" uitstraling onthullen. 
Xanthine kristallen zijn meestal in de vorm van "amorf" kristallen. Deze kristallen komen voor bij Dalmatische honden op allopurinol therapie voor uraat urolithiasis. Over het algemeen kan er geen specifieke klinische interpretatie worden gemaakt op basis van de bevinding van amorf kristallen. In sommige gevallen kunnen kleine amorfe kristallen worden verward met bacteriële Cocci, maar kunnen worden onderscheiden door Gram-kleuring.

Calciumoxalaat dihydraat

Calciumoxalaat dihydraat kristallen worden doorgaans gezien als kleurloze vierkanten waarvan de hoeken zijn verbonden door kruisende lijnen (die lijken op een envelop). Ze kunnen voorkomen in urine van elke pH. De kristallen variëren in omvang, van heel groot tot heel klein. 
In sommige gevallen, kan een groot aantal kleine oxalaten  worden weergegeven als amorf, tenzij onderzocht bij een hoge vergrotingsfactor. Deze kristallen worden vaak gezien in normale urine van paarden en vee. Ze komen minder vaak voor in de normale honden en katten urines. Urolithiasis vanwege calciumoxalaat is gemeld bij zowel honden en katten. In sommige gevallen komen zij secundair voor bij abnormale calcium (verhoogde) uitscheiding als gevolg van aandoeningen van calcium metabolisme (bijv. hyperparathyroidie). Mini Schnauzers hebben vaak calciumoxalaat urolithiasis. Calciumoxalaat dihydraat kristallen kunnen ook worden gezien in gevallen van ethyleenglycol intoxicatie. Als ze worden gezien in grote aantallen in de urine van een hond of kat met acuut nierfalen, moet rekening moet gehouden met deze diagnose.

Calciumoxalaat monohydraat

Calciumoxalaat monohydraat kristallen variëren in grootte en hebben een spindel-, ovaal-, of Dumbel vorm. 
Meest voorkomend, ze lijken ze op vlakke, langgerekte, zes-zijdige kristallen ("doodskistjes"), zoals weergegeven aan de rechterkant. 
De pijl in de foto geeft "dochter" kristalvorming aan bovenop een groter onderliggend kristal. 
We hebben deze vorm van calciumoxalaat-kristallen nog niet waargenomen in de urine van normale honden en katten en hun aanwezigheid is vrijwel altijd geassocieerd met ethyleenglycol intoxicatie.

Tyrosine kristallen

Tyrosine kristallen worden meestal gezien als fijne bruinige naalden. Deze kan worden geassocieerd met een ernstige leverziekte bij de mens, maar ze zijn zeer zelden waargenomen bij huisdieren.

Biuraten

Ammoniumuraat (of biuraat) kristallen worden meestal weergegeven als bruin of geel-bruine bolvormige lichamen met onregelmatige uitsteeksels ( "doorn-appelen"). Hoewel het mogelijk is dat ze worden gevormd in de urine met elke pH, worden ze vaker gevormd in neutrale stand tot alkalische urine. Deze kristallen komen vrij vaak voor bij honden en katten met aangeboren of verworven portal-vasculaire afwijkingen, met of zonder gelijktijdige ammonium uraat stenen. Ze kunnen worden gezien in de urine van normale Dalmatische honden. Dalmatische honden en bulldogs zijn gepredisponeerd voor uraat urolithiasis. Ze zijn zelden of nooit gezien in de urine van normale katten of honden van andere rassen.

Cystine

Cystine kristallen zijn platte kleurloze platen en hebben een karakteristieke zeshoekige vorm met gelijke of ongelijke zijden. Ze aggregeren vaak in lagen. Hun vorming is favoriet in zure urine. Cystine crystalluria of urolithiasis is een indicatie van cystinuria, dat is een aangeboren afwijking van het metabolisme met defecte renale tubulaire reabsorptie van bepaalde aminozuren waaronder cystine. Sex-linked overerving wordt verdacht, aangezien mannelijke honden vrijwel uitsluitend zijn beïnvloed. Veel rassen, waaronder Mongrels, zijn beïnvloed. De nierfunctie lijkt normaal te zijn en, afgezien van een neiging tot steenvorming, is het defect zonder ernstige gevolgen.