Het is weer Tourtijd! Voor mij is juli de grote vakantie voorpretmaand, lekker meekijken naar zwoegende renners in het magnifieke Franse landschap. En als je mazzel hebt, dan komt er ook nog wel eens een Romaans kerkje of een middeleeuws kasteel langs geflitst. Dit jaar is het tijd om daar wat uitgebreider bij stil te staan. Daarom start ik de Tour d’Art: mooie historische verhalen langs de route, minstens zo aangrijpend als de strijd om de gele trui!
Ik heb de verhalen gepost op mijn LinkedIn pagina. Via onderstaande linkjes kan je ze teruglezen!
Afb. George IV, King Of Great Britain, Collector. Man met het ijzeren masker. Paris France, 1789. Photograph.
Etappe 4: Pinerolo en Briançon
Pinerolo:
Wat hebben een vroegmoderne kathedraal en Leonardo di Caprio met elkaar te maken? De Hollywood blockbuster "The Man in the Iron Mask" gaat over een van de (on)bekendste gevangenen van de citadel, met Leonardo DiCaprio in de hoofdrol. Dit verhaal is gebaseerd op een bestaande historische figuur. Deze droeg overigens geen ijzeren, maar een zwart fluwelen masker. Er is helaas weinig bewaard gebleven van de citadel, maar, verderop langs de route kunnen we nog een meesterwerk van de hand van dezelfde architect Vauban bewonderen.
Briançon:
Na de Col de Montgenèvre (tweede categorie) dalen de renners af naar Briançon, de hoogst gelegen stad van Frankrijk. Hier bouwde de briljante militaire architect Vauban indrukwekkende vestingwerken, nu UNESCO Werelderfgoed. Wil je hier meer over weten? Hier lees je verder. En, laat het me vooral weten als er favorieten van je langs komen of als je vragen hebt over gebouwen langs de route. Bonne route!!!
Reliekkistje met de vingers van Johannes de Doper, (voormalige) Kathedraal van Siant-Jean-de-Maurienne. Foto Modesto Alexandre (Wikipedia)
Etappe 5: Saint-Jean-de-Maurienne > Saint-Vulbas
De vijfde etappe van de tour start in Saint-Jean-de-Maurienne. Dit plaatsje heeft een nogal opmerkelijk wapenschild: een hand die wijs- en middelvinger opsteekt. De oorsprong daarvan is vrij luguber. In de (voormalige) kathedraal van het kerkje worden de vingers van de heilige Johannes de Doper als reliek vereerd...
De karavaan trekt door de Combe de Savoie en passeert het kasteel van Miolans. We blijven nog even in het thema gevangenissen en beruchte gevangenen. In Mioland zat de vermaarde viezerik Markies de Sade gevangen. De Tour d'Art eindigt vandaag in Chambéry. Daar staat het kasteel van de hertogen van Savoie met een prachtige Sainte Chapelle. Daar bevond zich ooit de lijkwade van Turijn? Hoe dat precies zit lees je hier. Bonne route en veel leesplezier!
Afb. Pleurant van het grafmonument van Philips de Stoute en een van zijn pleurants. Claus Sluter (e.a.) 1378-1410, Musée des Beaux-Arts, Dijon
Etappe 6: Bourgogne, Bourgogne, Bourgogne
Wat een etappe! Een spectaculair record voor Marc Cavendish. Hij fietste zijn eerste tour in 2009 en heeft dus onderhand elk stukje Frans asfalt wel gezien, denk ik. Jammer alleen dat hij er zo snel doorheen fietst.
Zeker vandaag, want deze etappe rijdt de Tour mijn lievelingsstuk van Frankrijk binnen. Denk aan uitstekende wijn, glooiende heuvels en natuurlijk vele hoogtepunten uit de Franse kunstgeschiedenis! Ik spring over drie weken de auto in deze kant op, dus geniet vooral alvast met me mee van de voorpret! We bespreken Cluny (monniken die flink geld verdienden aan de dood), Vézelay (een Christus met laserstralen uit zijn vingers) en Claus Sluter (aka de middeleeuwse Hitchcock). Kortom, zin in wat duiding bij de tour? Snel verder lezen!
Afb. Detail Fresco heilige Christina (1450-1475), Saint-Symphorien, te Nuits-Saint-Georges. Foto © Ministère de la Culture (France), Médiathèque du patrimoine et de la photographie.
Etappe 7: Tijdrit Nuits-Saint-Georges>Gevrey-Chambertin
Een kort rondje van 25,3 km vandaag voor de renners: de individuele tijdrit staat op het programma. We gaan veel wijnranken zien, want de rit leidt door het bekende Nuits-Saint-Georges. Voor een flesje wijn tel je zo maar 200 euro neer, gelukkig is naar kunst kijken gratis.
Er is genoeg te zien onderweg, onder andere een wel heel bizar fresco van een naakte vrouw met afgesneden borst..… Meer lezen doe je hier.
Afb. Timpaan Noordtransept, Notre-Dame Semur-en-Auxois, Ongelovige Thomas.
Tour d’Art Etappe 8: Semur-en-Auxois > Colombey-les-Deux-Églises
Veel schilderachtiger dan Semur-en-Auxois worden Franse stadjes niet. Gelegen in een bocht van de rivier de Armançon, deels gebouwd uit roze stenen die lijken te gloeien in het avondlicht, middeleeuwse stadswallen, een robuust kasteel en een prachtige kerk. En uw kunsthistoricus van dienst kan uit eigen ervaring melden dat het er heerlijk toeven is op het terrasje.
Vandaag 2 onderwerpen:
Het verhaal van de ongelovige Thomas (ik voorspel deze etappe grote kansen voor Geraint Thomas…); Gratis tip voor de renners: het fresco van de heilige Christoffel in het museum. Wie die heeft gezien is de hele dag beschermd tegen ongeluk... Verder lezen doe je hier. Bonne route!
Afb. Cavalcade de Mardi gras en 1912 (8 Fi 8744 - Archives de l'Aube)
Tour d'Art etappe 9 – Troyes >Troyes
Het houdt niet op met de wijnvelden; van de Bourgogne racen we de Champagnestreek in. Bubbels, bubbels, bubbels. Daarover heb ik gelijk een vraag aan de wielerkenners: ik zie in reportages etappewinnaars aan tafel zitten met een glas champagne. Ik weet dat ik er vaak niet optimaal aan toe ben, de volgende ochtend na een glas of twee. Hoe zit dat precies? Nemen ze maar een paar slokjes? Of fietsen ze de volgende dag met extra zware benen?
Vandaag het verhaal van Troyes, het start en eindpunt van deze gravel etappe. Wat heeft deze stad te maken met het mythische paard van Troje? Ook gaan we het hebben over glazen. Nee, niet over champagne glazen , maar over glas-in-lood vensters. Troyes en het gebied er omheen staan hierom bekend. Je leest het hier.
Maandag is er rustdag, maar dinsdag ben ik weer terug met een nieuwe etappe van de Tour d'Art. Veel leesplezier en Bonne Route!
Standbeeld (2e eeuw na Christus), ca 4 x 4 m Marcus Aurelius, Musei Capitolini, Rome Foto: Wikipedia: Ricardo André Frantz
Tour d'Art Etappe 10 - Orléans>Saint-Amand-Montrond
Zeg je Orléans, dan zeg je Jeanne d’Arc. Als je de stad bezoekt, kun je niet om deze middeleeuwse heldin heen. Er staat een groot ruiterstandbeeld op het Place du Martroi, er zijn glas-in-loodramen in de kathedraal van Sainte-Croix, en je kunt zelfs het huis bezoeken waar ze in de 15e eeuw verbleef.
Maar wie is eigenlijk deze jonge maagd? En waarom is ze nu nog steeds zo beroemd? We kijken eens goed naar het standbeeld van Jeanne, dat zich in Orléans bevindt. De middeleeuwen ontbreken vandaag uiteraard ook niet. Waarom is er in Issoudun een 5 meter groot beeld van een slapende man met een boom uit zijn buik waarin een pelikaan nestelt? Vragen, vragen, vragen... De antwoorden lees je hier.