Veerkracht van kinderen na scheiding

Met feestmaand december achter de rug, hebben scheidingsadvocaten het deze maand extra druk. Januari wordt ook wel ‘divorce month’ genoemd. In vergelijking met andere maanden scheiden veel stellen in deze eerste maand van het jaar.

Onderzoeken naar het welzijn van kinderen in deze situatie geven tegenstrijdige resultaten. De vraag of kinderen nu weinig last van een scheiding hebben of een zware psychosociale prijs betalen, beantwoordt universitair docent Reine van der Wal in haar onlangs gepubliceerde paper in Journal of Child and Family Studies.

Individuele verschillen

“Het is belangrijk om niet alleen naar gemiddelden te kijken. Zo negeer je individuele verschillen tussen kinderen,” licht Reine van der Wal toe. “Het gemiddelde kind uit een groep van gescheiden ouders kan net zo veerkrachtig zijn en plezier in het leven hebben als een gemiddeld kind uit een groep van getrouwde ouders.”

Echter, scheiden heeft natuurlijk wel effect op de kinderen. “Zeker als je bínnen de groep kinderen van gescheiden ouders naar de individuen kijkt, worden de verschillen zichtbaar. In deze groep zie je namelijk kinderen die zich schuldig voelen of verantwoordelijk voor het conflict van hun ouders. Anderen hebben juist weer slaapproblemen of piekeren veel. We onderzoeken momenteel welke individuele verschillen ervoor zorgen dat kinderen er weer bovenop komen.”

Kinderen aan zet

Volgens Van der Wal is het belangrijk om te weten dat kinderen bij een scheiding geen lijdend voorwerp zijn. “Het is niet altijd zo dan hen iets overkomt waar ze zelf vervolgens geen invloed op kunnen uitoefenen.” Kinderen nemen in veel gevallen de ouder het conflict wel kwalijk, maar op termijn is het van belang dat het kind het heft in eigen hand neemt. Vergeving kan hierbij een uitkomst zijn. “We vermoeden dat kinderen die in staat zijn de ouder te vergeven en het conflict achter zich kunnen laten, hoger scoren op hun welbevinden.”

“Bovendien,” voegt Van der Wal toe, “conflicten in het leven van een kind zijn niet per se schadelijk. Je hoeft als ouder niet alles bij een kind weg te houden. Het gaat erom dat je laat zien dat je een conflict met elkaar kan oplossen. Kinderen kunnen dan dit voorbeeld volgen en hun ouders ook vergeven voor wat ze hen eerder nog kwalijk namen.” Het zijn dan ook de kinderen met deze vaardigheden die hoog scoren op het gebied van welzijn en veerkracht in het leven.

Villa Pinedo

Het platform Villa Pinedo geeft onderzoekers de kans om deze individuele paden van kinderen en jongeren te volgen. Ouders, jonge en oudere kinderen kunnen hier terecht met hun vragen of om anderen verder op weg te helpen. Met als doel dat de kinderen van gescheiden ouders even gelukkig zijn als alle andere kinderen. Van der Wal verwacht de eerste resultaten van dit onderzoek aanstaande zomer.

Onderzoeksthema Jeugd

Wil je maatschappelijke problemen aanpakken, dan kun je het beste beginnen bij kinderen. Het Utrechtse onderzoeksthema Dynamics of Youth investeert in een veerkrachtige jeugd. Wetenschappers uit alle vakgebieden werken samen om kinderontwikkeling beter te leren begrijpen. Hoe helpen we kinderen en jongeren groeien en bloeien in onze snel veranderende samenleving?