Sufism Studies: volumes 1 en 3

Hoogleraar Asghar Seyed-Gohrab en onderzoeker Arash Ghajarjazi publiceerden recent twee volumes van de serie Sufism Studies: Seyed-Gohrabs Of Piety and Heresy (volume 1) en Ghajarjazi’s Remembering ʿUmar Khayyām (volume 3).

Volume 1: Of Piety and Heresy

In dit boek onderzoekt en contextualiseert Asghar Seyed-Gohrab de felle reactie van Abū Ḥāmid Muḥammad Ghazzālī (gest. 505/1111) op antinomistische en vrijdenkende stromingen in het twaalfde-eeuwse Perzië. Hij geeft een vertaling van Ghazzālī’s traktaat over antinomisten, en van een van zijn religieuze oordelen (fatwa’s) over dit onderwerp.

Beide werken werden geschreven na Ghazzālī’s intellectuele crisis in 488/1095, toen hij zich vrijwillig terugtrok als topgeleerde aan het prestigieuze Niẓāmiyya College in Bagdad. Hij besloot een ascetisch leven te leiden, volledig aan God gewijd. In deze periode schreef Ghazzālī zijn meesterwerken in zowel het Arabisch als het Perzisch.

Seyed-Gohrab toont aan dat deze twee minder bekende werken nieuw licht werpen op de motivatie achter Ghazzālī’s belangrijkste geschriften. Het boek schetst Ghazzālī’s Perzische intellectuele context, evenals de woelige politieke periode waarin een sterke literaire en mystieke, antinomistische stroming zich vanuit de sociale marge ontwikkelde tot een centraal element binnen de literaire activiteiten aan het Seltsjoekse hof.

Volume 3: Remembering ʿUmar Khayyām

In dit boek onderzoekt Arash Ghajarjazi de Perzische denker ʿUmar Khayyām en de wereldwijd bekende kwatrijnen (rubāʿiyyāt) die aan hem worden toegeschreven, vanuit een nieuw perspectief. Deze kwatrijnen zijn een referentiepunt geweest voor soefi’s en islamitische theologen, en hebben zo bijgedragen aan de ontwikkeling van het seculiere denken in het Perzische cultuurgebied. Vanaf het begin van de twaalfde eeuw tot op heden is de figuur van ʿUmar Khayyām een bron van inspiratie geweest voor diverse geletterde gemeenschappen.

Deze monografie vult een belangrijke lacune in het Khayyām-onderzoek door de receptie van zijn kwatrijnen opnieuw te bestuderen in het licht van een veranderend collectief geheugen. Daarbij wordt een breed scala aan teksten en objecten geanalyseerd, waaronder mystieke geschriften, kronieken, poëtische anthologieën, gedenktekens, Victoriaanse illustraties en moderne tijdschriften. De nadruk ligt op de wijze waarop de herinnering aan Khayyām heeft bijgedragen aan de vorming van een seculiere intellectuele traditie in het moderne Iran.