Erasure in Late Antiquity

Deze bundel, geredigeerd door Kay Boers, Becca Grose (University of St Andrews), Rebecca Usherwood (Trinity College Dublin) en Guy Walker (Trinity College Dublin), brengt acht essays bijeen van vooraanstaande wetenschappers en jonge onderzoekers die reflecteren op het fenomeen erasure ‘uitwissing’ in de Late Oudheid (ca. 150 – 750 CE) en de verschillende theoretische raamwerken die kunnen worden gebruikt in het onderzoek naar dit fenomeen.

Cancelcultuur

Cancelcultuur avant la lettre? Niet alleen vandaag maar ook in het verleden hadden discussies over uitwissingspraktijken een belangrijke plaats in debatten over de vormgeving van de ideale samenleving. Of het nou gaat om het uitwissen van grafinscripties van overwonnen tegenstanders, of het bewust ‘vergeten’ van bepaalde personen of gebeurtenissen, dit soort uitwissingpraktijken waren een belangrijk middel om de samenleving te ordenen.

Erasure

De laatantieke periode wordt gekenmerkt door grote en ingrijpende transformaties van het maatschappelijke, religieuze en politieke leven. Transformatie is echter niet alleen een proces van verandering, maar ook van uitwissing. Wat dient onderdeel te blijven van de ideale samenleving en wat niet? Denk hierbij aan de verschillende manieren waarop laatantieke wetgeving bepaalde religieuze groepen (heidenen, joden, ketters) in zin probeerde uit te wissen, of aan de vernieling van inscripties, beelden en religieuze ruimtes door vrome monniken en bisschoppen.

Een multidisciplinair perspectief

Hoewel het thema van erasure steeds meer interesse wekt binnen een breed scala aan disciplines, zijn er maar weinig pogingen ondernomen om erasure als een algemeen fenomeen te beschouwen en te onderzoeken vanuit een multidisciplinair perspectief. Een van de vragen die deze bundel stelt is wat er uniek is aan erasure in de Late Oudheid ten opzichte andere periodes. Bijvoorbeeld, hoe verschillen laatantieke uitwissingspraktijken van andere ingrijpende gebeurtenissen zoals de Beeldenstorm en in welk opzicht is er zoiets als een laatantieke cancelcultuur?

Vanuit een brede theoretische, chronologische en thematische focus reflecteren de bijdragen in deze bundel op de processen van erasure en de strategieën, betrokkenen en autoriteiten die hierachter schuilgaan. De bijdragen aan deze bundel proberen erasure te begrijpen als een flexibel en divers fenomeen, dat zichtbaar is in verschillende laatantieke media en materiële culturen.

Onderzoeksbijeenkomsten

Deze bundel is het resultaat van een aantal workshops en onderzoeksbijeenkomsten die tussen 2020 en 2022 zijn georganiseerd door het Postgraduate and Early Career Late Antiquity Network. Deze bijeenkomsten hadden als doel om promovendi en jonge onderzoekers te ondersteunen tijdens de coronacrisis en hen een internationale context te bieden waarin hun onderzoek kon worden gepresenteerd.

Bij de totstandkoming van de bundel is er ook de gelegenheid geboden aan Utrechtse studenten van de Research Master Ancient, Medieval and Renaissance Studies om kennis te maken met de basisbeginselen van het redigeren van wetenschappelijke bijdragen.