De toekomst van het verleden: Erfgoed en klimaat

Thijs Weststeijn

Omslag van het boek 'De toekomst van het verleden' van Thijs Weststeijn.

Klimaatverandering betekent dat we op nieuwe manieren moeten omgaan met de geschiedenis, betoogt hoogleraar Kunstgeschiedenis voor 1800 Thijs Weststeijn in zijn nieuwe boek De toekomst van het verleden: Erfgoed en klimaat. Historisch erfgoed confronteert ons inmiddels niet meer alleen met het verleden, maar ook met de toekomst.

Klimaatcrisis

Terwijl de houten palen onder Amsterdam beginnen te rotten, stijgt in Venetië de waterspiegel en overstromen in Pakistan de 4500 jaar oude ruïnes van Mohenjo Daro. Door inklinking van de Engelse veengrond bezwijkt de Muur van Hadrianus. Door de toename van zout ontploffen de bakstenen van het opgegraven Babylon. Smeltende permafrost in Siberië ondermijnt de eeuwenoude grafheuvels van de Scythische beschaving. In de VS hebben orkanen een deel van het erfgoed van New Orleans en Puerto Rico weggevaagd, terwijl de bosbranden van 2019 ervoor zorgden dat het Getty Museum in Los Angeles moest sluiten.

De klimaatcrisis bedreigt historisch erfgoed overal ter wereld, met hogere temperaturen, meer stormen en branden en natuurlijk het wassende water. Monumenten, gebouwen, binnensteden en cultuurlandschappen lopen gevaar, en musea zoals het Louvre zijn al begonnen delen van hun collecties te verplaatsen naar klimaatbestendige depots.

De toekomst van het verleden geeft voor het eerst een overzicht van dit urgente onderwerp en doet suggesties voor oplossingen. Speciale aandacht gaat naar Nederland, waar erfgoed sinds de zeventiende eeuw innig is verbonden met de natuurlijke omgeving. Bovendien staat er door de zeespiegelstijging veel op het spel.

Recensies en in de media

‘Gouda verzuipt: klimaatverandering bedreigt historisch erfgoed’, Trouw (25 april 2023)
‘Nederlandse kerken, kastelen en ander historisch erfgoed in gevaar door klimaatverandering’, Villa VdB (9 mei 2023)
‘Klimaat en erfgoed’, Pompidou, KLARA radio (15 mei 2023)
‘Hoe gaan we ons cultureel erfgoed beschermen?’, FD (18 mei 2023)
‘De vijf boeken van de week’, VRT (26 mei 2023)