In de praktijk: Eerste hulp bij profielwerkstukken
De Universiteit Utrecht is een vraagbaak voor middelbare scholieren die een profielwerkstuk maken. Voor veel scholieren is een vast onderdeel van dit werkstuk het interviewen van een expert. En daar heeft de universiteit er legio van!

“Het leukste aan het helpen van de scholieren vind ik om hen aan het denken te zetten: wat denk jij dat de oplossing is? Hoe zouden we dat kunnen onderzoeken? Door dit soort vragen te stellen kun je ze aanzetten, hun nieuwsgierigheid prikkelen. Je hebt echt een dialoog. Dat is de meerwaarde van zo’n interactie, want veel inhoudelijke informatie staat ook wel op de website”, zegt Aike Vonk. Zij is een van de Utrechtse onderzoekers die een paar keer per jaar wordt benaderd door scholieren die een werkstuk maken over plastic soep, naar aanleiding van de website die ze maakte met mythes en informatie over plastic soep.
“De afspraken die ik met de scholieren heb, zijn altijd heel vergelijkbaar: ze hebben hele gerichte vragen over het ontstaan en de gevolgen van de plastic soep. En ze hopen van mij te horen wat de oplossing is. Dat is wel eens een teleurstelling voor ze, dat ik de oplossing niet heb”, zegt Aike.

De afspraken kosten niet veel tijd, vertelt Aike, hoogstens een halfuur per keer. “Het is daardoor een heel laagdrempelige manier van public engagement: je praat over je onderzoek met een andere doelgroep, laat zien hoe wetenschap werkt en kan bijdragen aan oplossingen. En je geeft ze een beeld van wie of wat een onderzoeker is. Soms heb ik hele zenuwachtige scholieren voor me, die moeten giechelen en niet uit hun woorden komen. Voor hen ben ik echt dé onderzoeker. Maar ik ben ook gewoon een mens. Het is leuk om ze dat ook te kunnen laten zien.”
Scholieren Kyan, Bram en Renske vormen een van de groepjes die Aike benaderden. “We deden een project over duurzaam waterbeheer, waarbij we een oplossing verzonnen voor de plastic soep. We hadden al best wat onderzoek gedaan, maar van Aike leerden we dat microplastics een groter probleem zijn dan je zou verwachten”, zegt Kyan. “Waar we het meest aan hebben gehad in het interview, is dat ons nu duidelijk is dat de plastic soep een probleem is dat je niet zo een-twee-drie kan oplossen. Dat je het probleem niet zomaar oplost door alles weg te scheppen. Dit gesprek gaf ons daar echt beter inzicht in.”
Tekst: Maartje Kouwen