Johanna Westerdijk was aan de Universiteit Utrecht de grondlegger voor het onderzoek naar plantenziektes. 100 jaar later is in Utrecht het onderzoek naar plantenziektes nog onveranderd actueel. Met het ontrafelen van het afweersysteem van planten komen oplossingen voor het duurzame verbouwen van voedselgewassen steeds dichterbij.

Zieke bomen

Westerdijk heeft verschillende soorten plantenziektes onderzocht maar haar onderzoek naar de iepenziekte is het meest bekend. Voor deze ziekte heeft ze aangetoond dat de schimmel Ceratocystis ulmi de veroorzaker is van het afsterven van de boom. De oorsprong van deze Nederlandse ontdekking is nog terug te vinden in de Engelse benaming voor de iepenziekte: “Dutch elm disease”.

Duurzame gewassen

Enkele generaties na Westerdijk leidt hoogleraar Corné Pieterse het Utrechtse onderzoek naar plantenziektes. Zijn groep Plant-Microbe Interactions bestudeert het afweersysteem waarmee planten zichzelf beschermen tegen ziektes en plagen. De onderzoekers ontdekten bijvoorbeeld een mechanisme waarbij planten hulp krijgen van goedaardige micro-organismen uit de bodem. Deze micro-organismen brengen de plant in een verhoogde staat van paraatheid en bieden zo bescherming tegen ziekteverwekkende bacteriën en schimmels. Met deze kennis wordt het mogelijk om in de toekomst voedselgewassen op een duurzame wijze te beschermen tegen ziekten en plagen.

Future Food Utrecht

In het onderzoeksthema Future Food Utrecht werkt de Universiteit Utrecht aan nieuwe oplossingen voor een duurzame, gezonde, acceptabele en toegankelijke voedselvoorziening voor de wereldbevolking. In Future Food Utrecht werken plantbiologen, celbiologen, farmaceutisch onderzoekers, sociale wetenschappers, stadsgeografen, medisch en diergeneeskundig onderzoekers, ethici en economen samen. 

Johanna Westerdijk

Op 10 februari 2017 is het 100 jaar geleden dat de eerste vrouwelijke hoogleraar in Nederland werd benoemd aan de Universiteit Utrecht: Johanna Westerdijk. Ze was hoogleraar in de fytopathologie (plantenziektekunde) en ook directeur van het Centraalbureau voor Schimmelcultures (CBS-KNAW).