Waarom kiezen jongens zelden voor zorgzame beroepen?
Onderzoek naar hoe stereotypen over jongens en meisjes hun carrièrekeuzes beïnvloeden
In Nederland kunnen jongens en meisjes in principe elk beroep kiezen dat ze willen. Toch zijn veel beroepen nog steeds sterk verbonden met een bepaalde gender. Denk bijvoorbeeld aan piloten, die meestal mannen zijn, en basisschoolleraren, die vaak vrouwen zijn. Dit zie je ook terug in de carrièrewensen van kinderen. Maar waarom kiezen jongens zelden voor beroepen die als "zorgzaam" of "sociaal" worden gezien?
Faye Chadwick-Brown, promovendus onder begeleiding van dr. Joyce Endendijk, dr. Melissa Vink, prof. dr. Anneloes van Baar en prof. dr. Belle Derks, onderzoekt deze vraag. Ze kijkt naar hoe kinderen denken over eigenschappen zoals daadkracht (bijvoorbeeld stoer en zelfstandig zijn) en relatiegerichtheid (bijvoorbeeld zorgzaam en sociaal zijn) en hoe dit hun beroepskeuzes beïnvloedt. Beroepen waarin vooral mannen werken, zoals ingenieur of bouwvakker, worden vaak gezien als "stoer en zelfstandig", terwijl beroepen waarin vooral vrouwen werken, zoals verpleegkundige of leraar, juist als "zorgzaam en sociaal" worden gezien. Dit beeld kan ervoor zorgen dat jongens minder vaak kiezen voor beroepen waarin veel zorg en contact met mensen nodig is.
Naast de ideeën van kinderen zelf, spelen ook ouders en vrienden een rol. Ouders laten door hun eigen werkverdeling en taakverdeling thuis zien welke rollen mannen en vrouwen hebben. Ze kunnen kinderen ook actief stimuleren in bepaalde richtingen, bijvoorbeeld door jongens te vragen om klusjes buiten te doen en meisjes te laten helpen in het huishouden. Ook vrienden beïnvloeden elkaar: zij kunnen elkaar bevestigen in stereotype ideeën over wat "typisch jongensachtig" of "typisch meisjesachtig" is.
Met dit onderzoek wil Faye beter begrijpen waarom jongens weinig interesse tonen in zorgzame beroepen en hoe ze gestimuleerd kunnen worden om deze carrières te overwegen. Dit is belangrijk, want hoewel er veel aandacht is voor het stimuleren van meisjes in technische beroepen, is er weinig onderzoek naar jongens en zorgzame beroepen. Toch zou het goed zijn als meer jongens en mannen in deze sectoren gaan werken, zowel voor henzelf als voor de samenleving. Er is bijvoorbeeld een groot tekort aan mensen in beroepen zoals de zorg en het onderwijs.
Faye hoopt met haar onderzoek bij te dragen aan een toekomst waarin kinderen minder worden beperkt door stereotype ideeën en zich vrij voelen om een beroep te kiezen dat echt bij hun talenten en interesses past.