Impact
Hieronder staan voorbeelden van onderzoek en onderwijs, die de breedte en impact van Geesteswetenschappen op maatschappelijke kwesties illustreren.
“Aandeelhouders hebben in toenemende mate een maatschappelijke verantwoordelijkheid, zo ook de overheid”
Politiek filosoof Rutger Claassen deelde zijn expertise over maatschappelijk verantwoord ondernemen met de Vaste Commissie voor Financiën.
Prof. dr. Rutger ClaassenDepartement Filosofie en Religiewetenschap
Mecenaat in de popsector is mogelijk, maar een mentaliteitsverandering is nodig
Tijdens de Popmuziek en Mecenaat-werksessie bogen bogen popmakers, wetenschappers, beleidsmakers, cultuurfondsen, podia en festivals zich over de vraag of mecenaat tot bloei kan komen in de popmuziek.
Prof. dr. Helleke van den BraberInstituut voor Cultuurwetenschappelijk Onderzoek
Hybride bijeenkomsten: wat je moet weten om een succesvolle hybride sessie te houden
Hoe houd je een succesvolle en inclusieve hybride bijeenkomst? Universitair docenten Taal en communicatie Lisanne van Weelden en Tessa van Charldorp onderzochten in opdracht van Deloitte de uitdagingen van hybride gesprekken.
Het complete plaatje? Iconen in openbare ruimte niet altijd goed begrepen
Uit onderzoek van taalwetenschappers Charlotte van Hooijdonk en Lisanne van Weelden blijkt dat iconen die gemeentes ontwikkelen lang niet altijd door iedereen goed begrepen worden. Een landelijke iconendatabase zou uitkomst bieden.
Besmeurd verleden: De fossiele industrie schetst een zo positief mogelijk beeld van zichzelf in musea
Onderzoek laat zien dat de fossiele industrie met relatief kleine investeringen veel inhoudelijke invloed weet te vergaren in het culturele erfgoedveld in Nederland. Er werd gekeken naar drie museau die de voorbije decennia geld hebben ontvangen van de Nederlandse olie- en gasindustrie.
Dr. Gertjan PletsOnderzoekinstituut voor Geschiedenis en Kunstgeschiedenis
Overheidsteksten over schuldhulp vaak nog te moeilijk
Uit een onderzoek van an de Universiteit Utrecht (UU) en de Hogeschool Arnhem Nijmegen (HAN), uitgevoerd in opdracht van het Ministerie van BZK en de Taalunie, blijkt dat overheidsteksten in 62% van de gevallen moeilijk te begrijpen voor laagopgeleide lezers.
Kan sporen van pinda bevatten: nieuw onderzoek naar allergeneninformatie geeft concrete aanbevelingen voor de markt
Onderzoekers van de Universiteit Utrecht, UMC Utrecht en TNO wilden weten hoe mensen allergeneninformatie op etiketten interpreteren en beoordelen.
Investeer in professionalisering van de staf voor hoogwaardig Engelstalig hoger onderwijs
In opdracht van het Nationaal Regieorgaan Onderwijsonderzoek deden de Universiteit Utrecht, de Hogeschool Utrecht en het Kohnstamm Instituut onderzoek naar de voorwaarden en effecten van onderwijs in het Engels op de leerresultaten van studenten in het hoger onderwijs.
Media Architecture Biënnale biedt perspectief: In de stad van de toekomst staan mensen en hun relatie tot de omgeving centraal
Prof. dr. Nanna Verhoeff en dr. Michiel de Lange houden zich bezig met het bevragen van de 'slimme stad'. De Lange: "Wij denken mee over alternatieven waarbij de stad van de toekomst niet alleen maar technologisch gedreven is. Wij streven naar een stad die rechtvaardig en inclusief is en waar publieke waarden centraal staan."
Wat de geschiedenis ons leert over de aanpak van COVID-19
Vier historici, waaronder Hoogleraar History of International Relations and Global Governance Beatrice de Graaf, onderzoeken de wijze waarop burgers en overheden vroeger reageerden op langdurige maatschappelijke ontwrichting en trekken daaruit lessen voor de eigentijdse COVID-19-crisis.
Prof. dr. Beatrice de GraafGeschiedenis van de Internationale Betrekkingen
Alternatief vwo-eindexamen Nederlands
Neerlandici Els Stronks (Universiteit Utrecht) en Marc van Oostendorp (Radboud Universiteit) ontwierpen een voorbeeld vwo-examen Nederlands voor het examen-nieuwe-stijl.
Prof. dr. Els StronksTalen, Literatuur en Communicatie
Hoe maken we de Nederlandse filmindustrie een stukje groener?
Met behulp van een financiering van het Nederlands Filmfonds onderzoeken geesteswetenschappers van de Universiteit Utrecht de manieren waarop de mediasector verduurzaamd kan worden. Zo streven zij ernaar de Nederlandse filmindustrie een stukje groener te maken.
Dr. Judith KeilbachMedia en Performance Studies
De coronacrisis legt zwakheden bloot in de Nederlandse boekensector
De Nederlandse boekensector wordt stevig door de coronacrisis geraakt. Hoewel een economische ramp tot nu toe uitbleef, hebben relatief zwakke spelers als auteurs en kleinere boekhandels duidelijk te lijden onder de situatie. De machtsbalans is het afgelopen jaar sterk in het voordeel van online boekverkopers uitgevallen, concluderen onderzoekers van de Universiteit Utrecht in hun rapport 'Naar een versterking van de veerkracht van de boekenwereld na COVID-19'.
Zoekalgoritmes van vacaturesites zijn niet genderneutraal
Net zoals dat potentiële werkgevers kunnen discrimineren tijdens een sollicitatiegesprek, kan ook een algoritme discrimineren bij de keuze welke vacatures jou wel of niet getoond worden. Uit onderzoek van de Utrecht Data School blijkt dat algoritmes van vacaturesites er niet altijd in slagen om genderneutraal te zoeken.
Iris MuisUtrecht Data School
Verzegelde brieven uit de 17e eeuw geven hun geheimen prijs, zonder ze te openen
Met nieuwe technieken, ontwikkeld door een internationaal onderzoeksteam, is het nu mogelijk verzegelde vroegmoderne brieven te lezen. De bevindingen van het team, waar musicoloog Rebekah Ahrendt bij betrokken is, zijn gepubliceerd in Nature Communications.
Dr. Rebekah AhrendtMusicologie
Wat leert de Romeinse limes ons over de invloed en werking van grenzen?
Dankzij een NWA-toekenning kan het team van archeologe Saskia Stevens de Romeinse grens in een nieuw perspectief plaatsen. Daarbij speelt citizen science een belangrijke rol.
Dr. Saskia StevensAntieke Cultuur
Goudmijn aan kennis over welzijn en welvaart wereldwijd in nieuw OECD-rapport
Hoogleraar Economische geschiedenis Jan Luiten van Zanden staat aan de wieg van de serie: ‘Kennis van dé internationale experts op dit terrein komt hierin samen.’
Prof. dr. Jan Luiten van ZandenSociale en Economische Geschiedenis
Utrechtse studenten leveren bijdrage aan klimaatgeletterdheid in Nederland
In de literatuur is sprake van een trend van romans, poëzie en toneelstukken die het klimaatvraagstuk als centraal onderwerp behandelen. Op Liternatuur wordt deze kennis samengebracht.
Adoptie-onderzoek laat zien: rol van historici onmisbaar in overheidsonderzoeken
Historici van de Universiteit Utrecht waren betrokken bij de totstandkoming van het rapport over mogelijke misstanden bij interlandelijke/buitenlandse adopties in het verleden.
Yannick BalkProjectleider
Voedseletiketten kunnen veel duidelijker, en wij weten hoe
Communicatiekundigen, experts van het UMC Utrecht en TNO hebben hun krachten gebundeld om tot een gezamenlijk voorstel te komen voor een optimaal voedseletiket, waar mensen met een voedselallergie of voedselintolerantie makkelijk de benodigde informatie kunnen vinden.
Blik achteruit. Een historische podcast op de actualiteit
In Blik achteruit gaan Utrechtse en Amsterdamse historici, als vaste interviewer, met aansprekende gasten op zoek naar de historische wortels en kronkels van actuele kwesties. Want wie de geschiedenis niet kent, begrijpt weinig van het heden.
Dr. René KoekkoekGeschiedenis
Seksisme in de media teistert vrouwen in de Nederlandse politiek
Samen met De Groene Amsterdammer onderzochten Sahra Mohamed en Joris Veerbeek (beiden van Utrecht Data School externe link) hoe seksisme in sociale en klassieke media er momenteel uitziet.
Hoe maak je terrorisme bespreekbaar in de klas?
Naar aanleiding van de onthoofding van de leraar in Parijs, hebben Utrechtse onderzoekers een lesbrief ontwikkeld om terrorisme bespreekbaar te maken in de klas, en vrijheid van meningsuiting te onderstrepen.
Een betere wereld begint bij jezelf, zo toont Kinderen voor Kinderen tegenwoordig
Feike Dietz en Laurens Ham deden het afgelopen jaar onderzoek naar het repertoire van Kinderen voor Kinderen.
Online bedreigingen jegens burgemeesters onderzocht door Utrecht Data School
Burgemeesters in Nederland hebben te maken met een groeiend aantal bedreigingen, agressie en geweld.
Keizer Wilhelm II en het nationaalsocialisme: politiek of ideologisch gemotiveerd verbond?
Op 1 oktober verschijnt het boek en opent de tentoonstelling over de houding van Wilhelm II ten aanzien van het nationaalsocialisme.
Coronacomplotten op sociale media
De Groene Amsterdammer en de Utrecht Data School deden samen onderzoek naar de verspreiding van de 5G-complottheorie op Twitter en Instagram.
Zomerleesoffensief voor jongeren
Het covid-leesoffensief, waar Geert Buelens en Els Stronks in De Volkskrant voor pleitten, is gelanceerd.
“Juist in onzekere tijden is er een taak weggelegd voor kwaliteitsjournalistiek”
Na de uitbraak van corona riep UNESCO op het handboek "Journalism, ‘Fake News’ & Disinformation" wereldwijd te vertalen.
José van Dijck spreekt Tweede Kamer toe over corona-apps
José van Dijck was als universiteitshoogleraar media en digitale samenleving aanwezig in de Tweede Kamer om haar expertise over de apps te delen.
DOMcast: Uitzicht op het verleden
Twaalf studenten Geschiedenis onderzoeken onder leiding van Pim Huijnen de geschiedenis van Utrecht in hun podcast DOMcast.
Hoe intelligent is de lockdown?
Rutger Claassen beantwoordt in deze nieuwe Ethische Annotatie de vraag: 'Hoe intelligent is deze lockdown?'.
Nieuwe kijk op Hilversum in oorlogstijd
Op 30 april verscheen het boek ‘Een stad op drift – Hilversum tijdens de Duitse bezetting’ van Geraldien von Frijtag Drabbe Künzel.
Manifest voor de oprichting van de Nederlandse Emancipatie Autoriteit
Wat betreft inclusiviteit en gelijke kansen staat Nederland er niet goed voor: een manifest voor de oprichting van een Nederlandse Emancipatie Autoriteit.
Nieuwe podcast onthult sporen van kolonialisme in de hedendaagse samenleving
De nieuwe ' Unsettling Knowledge’ podcast reflecteert over hoe het koloniale verleden de hedendaagse maatschappij en cultuur heeft gevormd.
Vlogs tonen scholieren de kracht van het woord
Martine Veldhuizen maakte een serie vlogs voor middelbare scholieren over de kracht van het woord.
“Gemeenten moeten rekenschap afleggen betreffende de algoritmes die ze gebruiken”
Maranke Wieringa werkt aan een toolkit voor gemeenten die zij kunnen gebruiken als zij met algoritmes te werken.
Institutions for Open Societies deelt kennis met Europese Commissie
Het strategische thema Institutions for Open Societies was uitgenodigd door de Europese Commissie in Brussel om haar expertise te delen.
Utrechtse wetenschappers adviseren over de Neerlandistiek
De KNAW brengt in opdracht van de minister van OCW advies uit over de de universitaire opleidingen Nederlandse Taal en Cultuur.
Ingrid Robeyns met SP-kamerlid in gesprek over rijkdom
Ingrid Robeyns gaat naar aanleiding van haar boek 'Rijkdom' in gesprek met SP-kamerlid Ronald van Raak.
Ingrid RobeynsEthiek Instituut
“Ziekenhuizen moeten meer aandacht hebben voor begrijpelijke communicatie”
Tessa van Charldorp brengt knelpunten op gebied van ziekenhuiscommunicatie in kaart.
Tessa van CharldorpUtrecht Institute of Linguistics OTSVlogs tonen scholieren de kracht van het woord
Martine Veldhuizen maakte een serie vlogs voor de vakken Geschiedenis en Nederlands over het geschreven en gesproken woord.
Iris Muis over het belang van data-ethiek voor de overheid
Iris Muis was namens de 'Utrecht Data School' te gast bij de 'Privacy Podcast' om te praten over ethische dilemma’s bij het gebruik van data.
Hoe is het om als vluchteling te studeren aan de Universiteit Utrecht?
InclUUsion stelt vluchtelingen in staat te studeren aan de Universiteit Utrecht, maar wat moet je doen als je de reiskosten niet kan betalen?
Vijfendertig jaar Savannah Bay
Voor het vijfendertigjarig jubileum van Savannah Bay werkte de boekhandel samen met de universiteit aan verschillende projecten.
Vrij lezen motiveert scholieren in vreemdetalenonderwijs
Het ERASMUS+ project Lehrkompetenzentwicklung für Extensives Lesen (LEELU) motiveert scholieren meer te lezen in een vreemde taal.
Scholieren maken zich het Nederlandse volkslied eigen via HowToWilhelmus
Op HowToWilhelmus vinden leerlingen en docenten een documentaire en lesmateriaal over de tekst en de muziek van het Wilhelmus.
Els StronksVroegmoderne Nederlandse letterkunde
Onno Kosters schrijft stadsgedicht na tramaanslag Utrecht
Onno Kosters schreef een gedicht naar aanleiding van de tramaanslag in Utrecht op 18 maart.
Onno KostersModerne en hedendaagse literatuur
De schimmige beloften van het basisinkomen
Waarom het belangrijk is een diepgaande analyse van de voor- en nadelen van het basisinkomen te maken.
Ingrid RobeynsEthiek Instituut