Neurobiologie van Gedrag
Ervaringen in het vroege leven, met name spel, zijn bepalend voor de ontwikkeling van de hersenen en gedrag
Wij zijn gefascineerd door gedrag, en in het bijzonder door (sociaal) spelgedrag. We willen begrijpen hoe gezond gedrag zich ontwikkelt, maar ook hoe kwetsbaarheid voor of weerbaarheid tegen gedragsproblemen ontstaat. Ons team onderzoekt vooral de rol van spelgedrag op jonge leeftijd in de ontwikkeling van de hersenen en van emotionele, sociale en cognitieve vaardigheden.
Spel is niet alleen leuk, maar vormt ook een belangrijke basis voor een gezonde ontwikkeling van hersenen en gedrag
Met ratten bestuderen we de rol van (riskant) spel in de ontwikkeling van cognitieve controle, de neurobiologische mechanismen van spelgedrag en de impact van leeftijd op de ontwikkeling van verslavingsgedrag. Bovendien bestuderen we, in samenwerking met andere onderzoeksgroepen, ook spel bij kinderen en andere dieren, zoals kalveren. Ons lab neemt deel aan het strategische thema 'Dynamics of Youth' van de Universiteit Utrecht.
Sociaal spel
Risicovol spel
Onze meest recente publicaties
2025
Nyberg, H., Bogen, I. L., Nygaard, E., Achterberg, M., & Andersen, J. M. (2025). Maternal exposure to buprenorphine, but not methadone, during pregnancy reduces social play behavior across two generations of offspring. Psychopharmacology, 242(3), 663–680. https://doi.org/10.1007/s00213-024-06718-2
Achterberg, M., Biemans, B., & Vanderschuren, L. (2025). Neurexin1α knockout in rats causes aberrant social behaviour: relevance for autism and schizophrenia. Psychopharmacology, 242(5), 1069–1089. https://doi.org/10.1007/s00213-024-06559-z
Lozeman-van 't Klooster, J. G., & Lesscher, H. MB. (2025). Retrospective descriptive report comparing access systems to refine intravenous self-administration in rats. Laboratory Animals, 59(3), 364-368. https://doi.org/10.1177/00236772241297777
van Koppen, S., Minnaard, A. M., Smeets, J. A. S., Buzatouiu, I., Ramakers, G. M. J., Adan, R. A. H., Vanderschuren, L. J. M. J., & Lesscher, H. M. B. (2025). Seeking under threat of adversity: assessing control over reward pursuit in rats. Psychopharmacology, 242(4), 803-816. https://doi.org/10.1007/s00213-024-06729-z
2024
Achterberg, M., Lozeman - van t Klooster, J., Pimentel, T., Aleksic, A., Hendriks, J., Nijhof, S. L., Van Der Ent, C. K., & Lesscher, H. (2024). Effect of social play deprivation on stress sensitivity in response to social and non-social challenges. Frontiers in Ethology: Behavioral Development and Play, 3, 1-11. Article 1458136. https://doi.org/10.3389/fetho.2024.1458136
Koevoets, E. W., Lesscher, H. M. B., Veltkamp, R. C., Hoefnagels, J. W., & Nijhof, S. L. (2024). Impact of play restriction during the COVID-19 pandemic on mental well-being in children with a chronic condition. European Journal of Pediatrics, 184(1), Article 42. https://doi.org/10.1007/s00431-024-05831-w
Putman, R., Babayan, S., & Lesscher, H. (2024). Environmental determinants of chronic stress in fallow deer. European Journal of Wildlife Research, 70(6), Article 111. https://doi.org/10.1007/s10344-024-01863-7
Brandt, M. J. V., Kosmeijer, C. M., Achterberg, E. J. M., de Theije, C. G. M., & Nijboer, C. H. (2024). Timed fetal inflammation and postnatal hypoxia cause cortical white matter injury, interneuron imbalances, and behavioral deficits in a double-hit rat model of encephalopathy of prematurity. Brain, Behavior, and Immunity - Health, 40, Article 100817. https://doi.org/10.1016/j.bbih.2024.100817
Hermans, E. C., de Theije, C. G. M., Nijboer, C. H. A., & Achterberg, E. J. M. (2024). Ultrasonic vocalization emission is altered following neonatal hypoxic-ischemic brain injury in mice. Behavioural Brain Research, 471, Article 115113. https://doi.org/10.1016/j.bbr.2024.115113
Bijlsma, A., Birza, E., Pimentel, T., Maranus, J., van Gaans, M., Lozeman - van t Klooster, J., Baars, A.-M., Achterberg, M., Lesscher, H., Wierenga, C., & Vanderschuren, L. (2024). Opportunities for risk-taking during play alters cognitive performance and prefrontal inhibitory signalling in rats of both sexes. European Journal of Neuroscience, 59(10), 2748-2765. https://doi.org/10.1111/ejn.16313
Ons team
- Wil individuele variatie in gevoeligheid voor mentale gezondheidsproblemen begrijpen, om het welzijn van dieren en mensen te verbeteren.
- Bestudeert de neurobiologie van sociaal spel en ultrasone vocalisaties in relatie tot sociaal gedrag bij ratten.
- Expert op het gebied van gedragsobservaties, histologie en microscopie.
- Dierexperimenteel onderzoek, altijd met oog voor het welzijn van de dieren.
- Bestudeert spel in jonge ratten en de invloed van spel op hun latere cognitieve controle en stressbestendigheid.
- Bestudeert leeftijdsafhankelijke effecten van alcohol en cannabis op de hersenen en verslavingsgedrag bij ratten.