Het perfecte Living Lab recept: Smart Solar Charging

Jaarlijks starten er op de Universiteit Utrecht tientallen Living Labs . Elke ‘Living Lab’- vrij vertaald ‘Levend Onderzoek’ - begint met een vraag, visie of uitdaging en wordt uitgevoerd in de praktijk. Als het even kan zijn Living Labs te vinden in het Utrecht Science Park of de stad Utrecht. Concrete resultaten kunnen zo direct in de bedrijfsvoering opgenomen worden. Smart Solar Charging is wat dat betreft het perfecte voorbeeld: een revolutionair project met het science park en de stad als proeftuin waarin het opwekken, opslaan en terug leveren van zonne-energie werkelijkheid wordt.

Pieken en dalen

Energiemanagement. Dát is een notendop waar deze Living Lab over gaat. Met zonnepanelen kun je energie opwekken, heel veel zelfs als het een zonnige dag betreft. Maar wat gebeurt er vervolgens mee? Hoe zorg je ervoor dat ál die opgewekte energie ook daadwerkelijk benut kan worden? Daar komt Smart Solar Charging om de hoek kijken. Met Smart Solar Charging wordt lokaal opgewekte zonne-energie in elektrische auto’s opgeslagen via slimme laadpalen. Zowel de laadpaal als de batterij van de auto zijn ‘slim’, wat betekent dat ze kunnen opladen en ontladen. Als de zon een keertje niet schijnt, kan de volgeladen autobatterij zonne-energie terug leveren aan het elektriciteitsnet (en daarmee dus een woning voorzien van stroom). Deze manier van energie opwekken, opslaan en terug leveren creëert flexibele opslagcapaciteit die pieken op het elektriciteitsnet reduceert.

De onderzoekers

Het Smart Solar Charging project heeft de potentie om breed geadopteerd te worden in Utrecht en andere steden. De mogelijkheden moeten daarom goed en grondig onderzocht worden. Hoogleraar Integratie van Fotovoltaïsche Zonne-energie Wilfried van Sark is een van de hoofdonderzoekers van Smart Solar Charging. ‘Ik ben zonne-energie expert. Al heel lang. Veel te lang.’ lacht van Sark. Samen met Robin Berg, twee onderzoeksteams, het Utrecht Sustainability Institute (USI) en nog een tiental commerciële en niet-commerciële partijen onderzoekt van Sark de toepasbaarheid van dit project, werkt hij aan een businessmodel voor en met netbeheerders en zoekt hij naar kansen voor toekomstige implementaties met de Gemeente Utrecht.

Proeftuinen

Met de komst van de eerste bi-directionele laadpalen in het Utrecht Science Park werd Smart Solar Charging een Living Lab zoals de universiteit ze het liefste ziet. Laadpalen voor bezoekers van de universiteit en bewoners van het science park en tegelijkertijd een onderzoekslocatie voor de eigen onderzoekers. Het Living Lab Smart Solar Charging telt in totaal vijf proeftuinen in en om de stad Utrecht. Dit zijn vijf gebieden waar de ‘slimme laadpalen’ geplaatst zijn en er met deelauto’s wordt gewerkt. Hier wordt getest, gemonitord en door ontwikkeld op basis van de resultaten van het Living Lab.

Je zet neer, je kijkt, je analyseert en je past aan. Tot het helemaal goed is. Dat is precies wat een Living Lab is.

‘In de proeftuinen in Lombok en het Utrecht Science Park kunnen we veel simuleren en meten.’ zegt van Sark. In het Utrecht Science Park komen veel verschillende aspecten samen in één omgeving: wonen, werken, zorg, onderzoek en onderwijs. Ook de Utrechtse wijk Lombok is zeer geschikt om van alles uit te proberen. Door een chronisch parkeertekort blijken deelauto’s hier zeer welkom. ‘In Lombok kwamen we er achter dat mensen tevreden zijn met de deelauto Renault Zoë.’ zegt van Sark. In een andere wijk in Utrecht blijkt men juist een voorkeur te hebben voor een duurder model: ‘In Leidsche Rijn werkt een Tesla beter. De keuze van zo’n auto bepaalt of mensen willen deelnemen of niet. Daar hadden we toen we begonnen niet bij stilgestaan. Dit soort dingen kun je denk ik alleen maar testen in real life.’ zegt van Sark.

Naar een energieopwekkende toekomst

Van Sark ziet Smart Solar Charging als essentieel onderdeel voor de energietransitie. In Utrecht bezitten zo’n 240.000 huishoudens een auto. Als alleen al 8500 van deze huishoudens overgaan op een bi-directionele auto met Smart Solar Charging, zou heel Utrecht een hele dag gebruik kunnen maken van groene stroom, opgewekt met zonnepanelen. De potentie is dus enorm.