Complexe dingen eenvoudiger maken

“Ik begreep relatief vroeg in mijn carrière dat afwijzing niet zo erg is.” Rutger Bregman laat zich duidelijk niet tegenhouden door (angst voor) andermans oordeel. De Alumnus van het Jaar heeft op zijn 32ste al zes boeken op zijn naam staan. En miljoenen mensen zagen in 2019 hoe hij op het World Economic Forum in Davos en in een interview op Fox News de confrontatie niet schuwt. Welke gebeurtenissen waren tot nu toe bepalend voor de historicus en wie inspireerden hem?

Rutger Bregman
Rutger Bregman (Geschiedenis, 2012) is historicus en schrijver.

Een belangrijk moment voor Bregman is wanneer hij zich tijdens zijn studie Geschiedenis realiseert dat een academische carrière toch niks voor hem is. “Ik herlas een van mijn eigen papers en had geen flauw benul wat ik nou eigenlijk geschreven had. Maar ik had er wél een hoog cijfer voor gekregen. Ik dacht: ‘wat zit de (academische) wereld soms toch gek in elkaar.’ Ik besloot alleen nog dingen te schrijven die ik zelf begrijp.”

 

Illustratie van Maarten van Rossem met quote: Maarten van Rossem kan op heldere, krachtige en vaak humoristische wijze complexe dingen eenvoudiger maken
Met zijn populaire colleges inspireerde Maarten van Rossem (Geschiedenis, 1970 en Letteren, 1983) Rutger om een breed publiek te bereiken. Maarten van Rossem was tot 2008 bijzonder hoogleraar aan de Universiteit Utrecht.

Veel slimmer dan ik

“Maarten van Rossem was daarbij een grote inspiratiebron; ik was verzot op zijn colleges. Hij kan op hele heldere, krachtige en vaak humoristische wijze complexe dingen eenvoudiger maken en zo een breder publiek bereiken. Dat geldt ook voor Beatrice de Graaf. Zij bedrijft wetenschap op  topniveau en heeft tegelijkertijd het plichtsbesef dat mensen iets met die kennis moeten kunnen, zodat het bijvoorbeeld kan worden vertaald in beleid.

Iemand die mij ook erg heeft geïnspireerd, is hoogleraar Ido de Haan. Omdat hij zoveel slimmer is dan ik. Dat ik met hem praatte en dacht: inderdaad! Waarom heb ik dat zelf niet bedacht? Of dat hij uit de losse pols even drie gaten in mijn analyse schoot. Ik voel me altijd heel bevoorrecht wanneer ik met slimmere mensen mag praten en samenwerken en van ze mag leren.”

Illustratie van Ido de Haan met quote: Ik voel me heel bevoorrecht wanneer ik met slimmere mensen, zoals Ido de Haan, mag praten
Ido de Haan is als hoogleraar gespecialiseerd in de moderne geschiedenis van West-Europa. Hij daagde Rutger tijdens zijn studie uit verder en anders te denken.

Intellectueel thuis

“Na mijn studie werkte ik een jaar bij de Volkskrant. Ik heb daar veel geleerd, maar was er niet echt op mijn plek. Ik had superveel geluk, want net in die tijd begon er een nieuw medium waar ik aan de slag kon: de Correspondent. Het voelde alsof ik een intellectueel thuis had gevonden. Een plek tussen de universiteit en de journalistiek in.

Ik schreef daar een aantal boeken, waaronder De meeste mensen deugen. Schrijven betekent altijd een zekere mate van eenzaamheid, maar bij de Correspondent is het in bepaalde opzichten ook iets gezamenlijks. Het is geen plek met solisten, maar soms bijna een huwelijk in gemeenschap van ideeën, waarin je elkaar de ruimte gunt.

Mensen denken vaak dat succes puur te danken is aan persoonlijke keuzes, of dat er een paar geheime trucjes achter schuilgaan. Maar de saaie bottom line is dat je hard moet werken en je huiswerk moet doen. En belangrijker nog: voor mij geldt dat ik gewoon extreem veel geluk heb gehad.”

Illustratie van Beatrice de Graaf met quote: Beatrice de Graaf bedrijft wetenschap op topniveau en heeft het plichtsbesef dat mensen iets met die kennis moeten kunnen
Beatrice de Graaf (Geschiedenis, 1995 en Kunstgeschiedenis, 2004) is faculteitshoogleraar aan de Universiteit Utrecht. Haar onderzoek gaat over veiligheid en terrorisme. Ze is trots op de nieuwe draai die Rutger aan historisch onderzoek geeft.

Niet alleen Rutger herinnert zich zijn oud-docent Beatrice de Graaf nog, ook zij weet nog goed wie hij toen was. “Het is fantastisch om je eigen student in de schappen van de boekhandels tegen te komen, en nog wel met een boek dat een hele nieuwe draai aan historisch onderzoek geeft. Het is nog bijzonderder je student in de bestsellerlijst tegen te komen, bij Tucker Carlson te zien optreden, en te lezen dat hij in Davos rondwandelt. Maar het allermooiste is dat hij zich dan ook nog aan zijn studie en docenten herinnert. Rutger was een rustige, maar scherpzinnige en kritisch-constructieve student – dat viel niet in eerste instantie, maar zeker wel in tweede instantie op. Discussies over papers met hem waren daarom altijd inspirerend.” — Beatrice de Graaf


Lees ook het verhaal van ...