Samen zoeken naar de waarheid

Voor verhalen over een typische studententijd ben je bij advocaat Eva González Pérez aan het verkeerde adres. “Ik woonde niet in Utrecht en kwam er alleen om mijn studiepunten te behalen en aan de slag te kunnen.” Maar aan de slag gaan bleek nog niet zo eenvoudig.

Eva González Pérez (Nederlands Recht, 2000) is advocaat bij Advocatencollectief Trias in Helmond en daarnaast lid van de commissie bestuursrecht balie Oost-Brabant. Sinds 2014 werkt ze aan de toeslagenaffaire.

“Mijn eerste jaren als advocaat-stagiair waren geen pretje. Ik kreeg te maken met kantoren met een slechte werksfeer, rechtsgebieden die niet bij me pasten en zelfs denigrerende opmerkingen. Maar bij de rechtshulp voelde ik me thuis. Toen ik in 2007 als zelfstandige met twee collega’s een eigen kantoor opende was dat helemaal een openbaring.”

Toeslagenaffaire

González Pérez kwam in 2019 in het nieuws met het onthullen van de toeslagenaffaire, waarin de Belastingdienst ouders onterecht belastingen liet terugbetalen. Een zaak waar ze al sinds 2014 aan werkt, maar waar ze naar eigen zeggen nog dagelijks van de ene verbazing in de andere valt. “Vanaf het eerste jaar van je rechtenstudie verdiep je je in wetten en regels. Tegen mijn cliënten zeg ik altijd: ‘ik sta je bij, maar ik ga niet met je mee liegen.’ Het was shockerend en demotiverend om te ontdekken dat een overheidsinstelling zelf de wet overtreedt. Mijn ‘wens voor morgen’ is dat overheidsinstellingen zich aan de regels houden, maar het is natuurlijk bizar dat ik dat moet zeggen.”

Illustratie van journalisten Pieter Klein en Jan Kleinnijenhuis met quote: Het was heel belangrijk om samen op zoek te gaan naar de waarheid
Journalisten Pieter Klein (RTL) en Jan Kleinnijenhuis (Trouw) werden in 2019 samen verkozen tot Journalist van het Jaar, vanwege hun publicaties over de toeslagenaffaire bij de Belastingdienst.

Na zes jaar bezig te zijn met de toeslagenaffaire heeft González Pérez er weinig vertrouwen in dat de cultuur bij bijvoorbeeld de Belastingdienst is verbeterd. “Medewerkers die onrechtmatig hebben gehandeld zitten er in sommige gevallen nog steeds. En wat zou er zijn gebeurd als ik dit niet per toeval had ontdekt? Zou er dan nog steeds worden geselecteerd op nationaliteit?” Toch ziet ze niet alles negatief in: er waren ook medewerkers die wél correct handelden en klokkenluiders die uiteindelijk hebben bijgedragen aan het openbaren van de zaak. Ook zullen nu andere overheidsorganisaties dan de Belastingdienst worden onderzocht.

Vragen stellen

Een grote zaak als deze onderstreept het belang van samenwerken. Degenen die daarbij voor González Pérez het meest in het oog springen zijn journalisten Pieter Klein en Jan Kleinnijenhuis, en Kamerleden Pieter Omtzigt en Renske Leijten. “Doordat zij telkens vragen bleven stellen en dingen uitzochten werd de affaire uiteindelijk openbaar. Zonder hen was dat niet gelukt. Het was heel belangrijk om samen die uitdaging aan te gaan en samen te zoeken naar de waarheid.”

Illustratie van politici Renske Leijten en Pieter Omtzigt
Kamerleden Renske Leijten (SP) en Pieter Omtzigt (CDA) speelden een cruciale rol bij het aan het licht brengen van de toeslagenaffaire.

Pieter Klein is een van de journalisten die zich vastbeet in het toeslagendossier. Over Eva zegt hij: “Het is aan het ongelooflijke uithoudingsvermogen van Eva González Pérez te danken dat er recht wordt gedaan. Zonder haar principiële vasthoudendheid was het toeslagenschandaal niet boven tafel gekomen. Eva heeft in haar strijd voor rechtvaardigheid the powers that be op de knieën gekregen.”


Lees ook het verhaal van...