Open access

Het doel om eind 2020 100% open access te bereiken, is landelijk geformuleerd (het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap) en institutioneel (door de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO), de Vereniging van Universiteiten (VSNU) en de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW). Dit doel is ook als thema opgenomen in het Nationaal Plan Open Science (NPOS) en valt samen met de ambities van de Universiteit Utrecht.

Zie ook: Good practices
Zie ook: FAQ

Waar komen we vandaan?

De afgelopen jaren heeft de Universiteit Utrecht al belangrijke stappen in deze richting gezet. Sinds 2005 heeft de Universiteit Utrecht bijvoorbeeld haar Institutional Repository, sinds 2012 is er een Open Access Fonds en neemt de Universiteit Utrecht actief deel aan open access onderhandelingen met uitgevers gecoördineerd door de VSNU. Bovendien is er de afgelopen vijftien jaar veel expertise opgebouwd binnen de Universiteitsbibliotheek als het gaat om open access Publishing Support en informatie voor onderzoekers.

Ambities

Nu, met het Open Science Programma van de Universiteit Utrecht, wordt open access een onderwerp dat binnen de hele organisatie op de agenda komt te staan. De komende drie jaar is het doel van het open access project om substantiële vooruitgang te boeken op dit gebied en open access een natuurlijk onderdeel van de onderzoekswerkstroom te maken. Aan het einde van het programma zal een aantal deelprojecten worden voltooid, die allemaal gericht zijn op open access publiceren als vast onderdeel te laten zijn van de gebruikelijke routine voor elke onderzoeker verbonden aan de Universiteit Utrecht.

Taken en doelen

Het projectmanagement van dit project, dat in februari 2019 begon, is belegd bij de Universiteitsbibliotheek Utrecht.

Het werk is verdeeld in zeven werkpakketten: 1) het creëren van meer bewustzijn en het bieden van specifieke ondersteuning voor open access publiceren; 2) het uitbreiden van open access deals; 3) volledig inzicht krijgen in open access publicatiekosten aan de universiteit; 4) het verbeteren van de open access monitoring; 5) het ondersteun van initiatieven voor open access boeken; 6) het creëren van meer services voor de Utrecht University Repository; en 7) het verder ontwikkelen en aanscherpen van institutioneel open access beleid.

Verschillende onderzoekers van alle faculteiten en leden van stafafdelingen zullen deelnemen aan de werkpakketten. Gesprekken met verschillende belanghebbenden uit alle delen van de universiteit hebben plaatsgevonden om teams samen te stellen die de verschillende taken binnen het project zullen uitvoeren.

Omdat het onderwerp afhankelijk is van tal van nationale en internationale ontwikkelingen, zullen er in de loop van het project veranderingen kunnen optreden.

Open access is een brede internationale academische beweging die streeft naar vrije, gratis online toegang tot wetenschappelijke informatie. Lees hier hoe dit in zijn werk gaat bij bij de universiteitsbibliotheek.