Middeleeuws materiaal

Fibula van Dorestad in het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden

In ons onderzoek wordt een speciale plaats ingeruimd voor de materiële cultuur van de middeleeuwen. Hieronder vallen niet alleen voorwerpen en gebouwen, maar ook landschappen en de manuscripten waaruit we onze informatie halen. Door de tastbare overblijfselen uit het verleden te bestuderen, krijgen we een beter beeld van de middeleeuwse samenleving. Die inzichten maken we vervolgens weer toegankelijk voor studenten, collega’s en het grote publiek.

Manuscripten aan de basis

De studie van manuscripten en archiefstukken neemt een bijzondere plaats in op onze afdeling. Of het nou gaat om boeken en boekrollen, om fragmenten en krabbels in de kantlijn, of inscripties in muren en objecten: het is belangrijk stil te staan bij de materiële component van de teksten die we lezen. Het maken van een boek was immers een tijdrovend proces, waar verschillende ambachten en vaardigheden bij kwamen kijken. Aan de manier waarop al die vaardigheden en kennis werden gecombineerd in een manuscript, valt dus veel af te lezen over de wereld waarin het is geproduceerd.

Studenten kunnen in Utrecht al tijdens hun bachelor kennis maken met de studie van handschriften (paleografie) en oude boeken (codicologie). Daarnaast werken we met archeologische bronnen, gaan we het archief in, en zoeken we regelmatig het verleden op in de vorm van excursies naar historische gebouwen en musea. Zo maken we duidelijk dat het verleden meer is dan tekst alleen.

Onderzoekers in dit thema