Exposome-Scan
In 2024 is Exposome-Scan geopend: een grootschalige en unieke onderzoeksfaciliteit die onderzoekers uit heel Nederland de mogelijkheid geeft om het exposoom te onderzoeken. Exposome-Scan wordt geleid door de Utrechtse hoogleraar Roel Vermeulen en Leids hoogleraar Thomas Hankemeier. Financiering komt van NWO.
De faciliteit richt zich op twee soorten onderzoek.
- Studies waarbij we op grote schaal duizenden chemische stoffen en voedingsstoffen in bloed en urine kunnen meten. Onderzoekers kunnen de resultaten hiervan koppelen aan metingen van signaalstoffen die beschrijven wat de biologische gevolgen zijn van deze blootstellingen. Zo kunnen de onderzoekers gaan begrijpen hoe ziektes door onze omgeving en leefstijl worden beïnvloed. Zij noemen dat een Life-Scan. Hiermee kunnen ze bijvoorbeeld naar chemische stoffen zoeken die later tot dementie kunnen leiden.
- Het tweede type onderzoek is bedoeld om de onderliggende mechanismes bloot te leggen. Hiervoor gebruiken de onderzoekers computersimulaties, maar ook organs-on-chips: mini-orgaantjes die de omstandigheden in het lichaam van een mens nabootsen. Hierdoor kunnen ze live meekijken wat bepaalde moleculen in ons lichaam doen.’