Samenwerken
Onderzoekers van het Institute for Language Sciences willen hun expertise graag inzetten buiten de academische wereld, bijvoorbeeld waar het gaat over tweetaligheid, begrijpelijke taal, of de gebruikersvriendelijkheid van gemeentelijke websites.
App helpt docenten Nederlands bij les aan anderstaligen
De recente stroom van migranten naar Nederland vraagt nieuwe aandacht voor het onderwijs in Nederlands als tweede taal (NT2). In de huidige praktijk houden NT2-docenten meestal geen rekening met de mogelijke invloed van de moedertaal van de leerlingen op het leerproces. Docenten geven aan behoefte te hebben aan meer toegankelijke kennis hierover. Het project ‘Moedertaal in NT2’ voorziet in die behoefte door de ontwikkeling van een app, die voor de meest gangbare moedertalen de cruciale verschillen met het Nederlands geeft, inclusief oefeningen om juist die aspecten te trainen.
Neem voor meer informatie contact op met dr. Sterre Leufkens en bekijk de ontwikkelingen van dit project op de website Moedertaal in NT2.
Taal en migratie
De herkomst van migranten wordt steeds diverser, waardoor een toenemend diverse meertalige gemeenschap ontstaat, en taal- en cultuurverschillen een steeds belangrijkere rol gaan spelen in bijvoorbeeld het onderwijs, de rechtspraak en de gezondheidszorg. Een team van onderzoekers richt zich op de effecten van migratie op taalstructuur en taalgebruik in verschillende sociale domeinen, en op de linguistische factoren die bijdragen aan het wel of niet succesvol cultureel integreren en participeren op de arbeidsmarkt. Neem voor meer informatie contact op met dr. Jacomine Nortier.
Tweetalig opgroeien
Kunnen kinderen twee talen tegelijk leren? Wat is de beste leeftijd voor kinderen om een tweede taal te gaan leren? Deze vragen komen aan bod in de workshops over tweetaligheid en tweetalige opvoeding door een team van onderzoekers, waaronder dr. Manuela Pinto en dr. Ivana Brasileiro van het Institute for Language Sciences. Meer informatie voor ouders en andere opvoeders vindt u op: www.tweetaligopgroeien.org.
Diversiteit in taal en cultuur op de lagere school
Kinderen die niet dezelfde cultuur of taal hebben als de leerkracht kunnen een uitdaging vormen in de dagelijkse gang van zaken in de klas, en het kan moeilijk zijn voor de leerkracht om een juiste inschatting te maken van het prestatieniveau van het kind. Met onze workshops helpen we leerkrachten en managers van scholen te begrijpen hoe een kind een nieuwe taal leert, en wat de eigen taal en de nieuwe taal voor het kind kunnen betekenen. Ook is er aandacht voor eventuele problemen rondom het meertalige kind, en hoe school en ouder deze kinderen het beste kunnen begeleiden. De workshops zijn ook interessant voor het management van linguïstische en culturele diversiteit op scholen.
Voor meer informatie: lees meer over het 'Transitions and Multilingualism Project' (TRAM) of neem contact met Institute for Language Sciences-onderzoekers dr. Emmanuelle Le Pichon en dr. Sergio Baauw.
Begrijpelijke taal
De overheid noemt begrijpelijke taal – of beter gezegd het gebrek daaraan – als een van de top-10 knelpunten in de dienstverlening aan burgers. Ook banken, verzekeraars, ziekenhuizen en talloze andere bedrijven investeren in begrijpelijk taalgebruik. Maar wat weten we over factoren die teksten moeilijk maken? Utrechtse taalwetenschappers onderzochten dit in het NWO-programma Begrijpelijke taal. In het kader van dit programma hebben zij onder andere de Kennisbank Begrijpelijke Taal opgezet, die honderden onderzoeken en artikelen over de begrijpelijkheid van teksten en documenten bevat.
Voorbeelden van projecten op het gebied van begrijpelijke taal:
- Begrijpelijke communicatie over hypotheken en pensioenen. Dit onderzoek werd geleid door prof. dr. Leo Lentz en uitgevoerd in samenwerking met ABN-AMRO, Zwitserleven en Netspar.
- Stemadvies via internet: hoe beïnvloeden stemwijzers het stemgedrag? Dit onderzoek werd onder andere uitgevoerd door dr. Bregje Holleman en dr. Naomi Kamoen, in samenwerking met onder andere KiesKompas, Gemeente Utrecht en de WRR.
- Begrijpelijkheid van teksten automatisch voorspellen. Dit onderzoek werd geleid door prof. dr. Ted Sanders en dr. Henk Pander Maat en uitgevoerd in samenwerking met de Nederlandse Taalunie en Citogroep.
Evaluatie van gemeentelijke websites
Onder leiding van prof. dr. Leo Lentz hebben onderzoekers van het Institute for Language Sciences de Website Evaluation Questionnaire (WEQ) ontwikkeld, een vragenlijst waarmee gemeenten snel inzicht kunnen krijgen in hoe gebruikers hun website beoordelen. De vragenlijst is al door diverse gemeenten gebruikt, waaronder Utrecht, Purmerend, Wijchen, Apeldoorn en Deventer.
Wilt u meer weten, bekijk dan de Website Evaluation Questionnaire website of neem contact op met prof. dr. Leo Lentz.
Zelf meedoen aan taalonderzoek
In de geavanceerde labs van het Institute for Language Sciences kunt u als proefpersoon meedoen aan allerlei lees-, luister- en spraakexperimenten. Zo draagt u bij aan beter inzicht in hoe mensen gesproken en geschreven taal begrijpen en produceren. Er is een speciaal lab voor onderzoek naar taalontwikkeling bij baby’s en jonge kinderen.
Wilt u uzelf of uw kind opgeven om mee te doen? Ga dan naar:
- Experimenten Institute for Language Sciences (voor volwassenen)
- Babylab Utrecht (voor kinderen van 3-36 maanden)