Welk effect heeft de opvoedingfilosofie op iemand in zijn/haar volwassen leven?
Rust, reinheid regelmaat vs go with the flow
"Er zijn meerdere wegen die naar Rome leiden: Zowel kinderen die opgroeien met 'rust, reinheid, regelmaat' als de kinderen wiens ouders geloven in 'go with the flow, alles mag, niks moet', kunnen gezonde, weerbare, zelfstandige en productieve volwassenen worden.
In het algemeen, wat kinderen nodig hebben is een veilige, verzorgende omgeving waarin het kind zich als individu kan ontwikkelen. Naast ondersteuning heeft een kind uiteraard ook sturing nodig. Door duidelijke grenzen te stellen en door ervoor te zorgen dat regels worden nageleefd, verschaffen ouders het kind een stabiele en voorspelbare omgeving en leert het kind zich aan te passen aan de regels en omgangsnormen die gelden in de samenleving waarin het kind opgroeit.
Wat kinderen nodig hebben is een veilige, verzorgende omgeving waarin het kind zich als individu kan ontwikkelen
Echter, zowel de mate waarin als de manier waarop de ouders ondersteuning en sturing aan het kind bieden, kunnen verschillen. Uiteraard zijn extremen uit den boze. Als ouders nauwelijks eisen stellen, het aan het kind overlaten om zijn/haar gedrag te reguleren, geen duidelijke regels stellen en die te weinig consistent controleren, kan dat bij kinderen leiden tot onzekerheid en tot een zwakke controle van impulsen en probleemgedrag. Dat geldt ook voor een te 'rigide' opvoeding, waarbij meer oog is voor de regels dan voor de behoeften van het kind en waarbij de eigenheid van het kind niet wordt erkent.
Maar de extremen weggelaten, is er geen algemene manier van “goed” opvoeden die voor elk kind werkt. Kinderen die een moeilijk temperament hebben (snel geïrriteerd en impulsief zijn, onregelmatige slaap- en eetpatronen hebben, moeilijk zijn gerust te stellen) hebben meer structuur nodig en hebben baat bij "rust, reinheid, regelmaat". Daarentegen, kinderen die verlegen, gespannen of introvert zijn, kunnen meer voordeel ervaren van een relaxtere "go with the flow, alles mag, niks moet" houding van hun ouders.
De ontwikkeling van het kind is het resultaat van een complexe interactie tussen de kenmerken van het kind en de sociale omgeving. De opvoeding is zeker belangrijk, maar naast invloeden binnen het gezin zijn er uiteraard ook invloeden buiten het gezin zoals school, leeftijdgenoten, buurt, enzovoort die de ontwikkeling van het kind mede bepalen.
Bronnen
https://www.nji.nl/ouderschap-en-opvoeden
Deković, M., & Prinzie, P. (2014). Gezin en afwijkende ontwikkeling. P. Prins & C. Braet (Red.), Handboek klinische ontwikkelingspsychologie (pp. 143- 165). Houten: Bohn Staf van Loghum.
Dong, S., Dubas, J.S., & Deković, M. (2022). Revisiting goodness of fit in the cultural context: Moving forward from post-hoc explanations. Child Development Perspectives, 16, 82–89.
Deze vraag is beantwoord door:
Prof. dr. Maja Dekovic
Hoogleraar Clinical Child and Family Studies.
m.dekovic@uu.nl