Wat moeten ouders weten om een kind goed op te voeden?

"Het op de wereld zetten van een kind is een unieke ervaring die meestal veel blijdschap en vreugde teweeg brengt, maar ook gepaard gaat met een enorm verantwoordelijkheidsgevoel. Ouders voelen zich dan ook regelmatig onzeker over hun rol als opvoeder, want wanneer doe je het nu ‘goed’?

Jong gezinnetje buiten liefdevol aan het knuffelen

Niet alle kinderen zijn hetzelfde, er zijn steeds meer aanwijzingen dat er geen ‘one size fits all’ opvoedstrategie bestaat. Kinderen ontwikkelen zich in hun eigen tempo en dit verloopt dan ook voor ieder kind vaak net weer een beetje anders. Ouders worden daardoor continu uitgedaagd goed te kijken naar hun kind: wat kan het nu al wel, wat nog niet? Waar heeft het kind nu ondersteuning bij nodig? De dreumes die net heeft leren lopen, vraagt om extra waakzaamheid van de ouder. De tiener met het verzoek om met vrienden naar een concert te mogen, maakt dat ouders na moeten denken over hun ideeën hierbij. Opvoed gedrag vindt dus plaats als reactie op het gedrag van het kind. Kennis over de verschillende ontwikkelingsfases van het kind, kan helpen om als ouder beter zicht te hebben op wat ongeveer komen gaat.

Niet alle kinderen zijn hetzelfde, er zijn steeds meer aanwijzingen dat er geen ‘one size fits all’ opvoedstrategie bestaat.

Vader leest aan dochter voor.

Tegelijkertijd zullen kinderen hun ouders toch altijd weer weten te verrassen. Het is daarom misschien nog wel het allerbelangrijkst om te realiseren dat alle ouders weleens worstelen met het ouderschap en onzeker zijn over huneigen opvoedvaardigheden. Het is dan belangrijk te weten waar je met je vragen en onzekerheden terecht kunt. Opvoedkwesties bespreken met ouders van kinderen in dezelfde leeftijd kan bijvoorbeeld nieuwe inzichten (“Dit gedrag is dus heel normaal!”) opleveren, of inspireren om bepaalde situaties anders aan te pakken (“O, dat ga ik ook eens zo proberen!”). Op die manier leer je als opvoeder al gaandeweg, in je eigen tempo. Net als kinderen.

Kortom, een thuis waarin het kind voorzien wordt in de behoefte aan verbondenheid, autonomie en competentie vormt voor alle kinderen een fijne basis om op te groeien."

Portret van Marjolein Verhoeven

Deze vraag is beantwoord door: 

Dr. Marjolein Verhoeven
Universitair Docent Klinische Kind en Familie Studies
j.c.t.verhoeven@uu.nl