Jong Geleerd: dé UU-podcast voor jeugdprofessionals
Wat heeft onze jeugd nodig om gezond op te groeien, lekker in hun vel te zitten en goed mee te komen op school? Deze vragen stellen jeugdonderzoekers van Universiteit Utrecht zich elke dag weer opnieuw. Werk jij ook met kinderen en jongeren? Twijfel je weleens welke aanpak het beste werkt? In deze podcast delen we kennis uit de wetenschap die jou als professional kan helpen of inspireren.
Afleveringen
Aflevering 9: Een gezond slaappatroon bij kinderen en jongeren
Hoewel kinderen er vaak geen zin in hebben, is het voor hun gezondheid erg belangrijk: slapen. Tijdens de slaap komen ze tot rust, verwerken ze dingen en groeien hun hersenen. Maar slapen gaat niet altijd gemakkelijk. Wat kun jij als ouder of als jeugdprofessional doen om te helpen bij het creëren van een goed slaapritme? Glenn van der Burg spreekt in deze aflevering met Jeroen Dudink, kinderarts en neonatoloog bij het UMC Utrecht en slaaponderzoeker en Olaf Verschuren, kinderfysiotherapeut en onderzoeker bij het kenniscentrum revalidatiegeneeskunde Utrecht.
Aflevering 8: Hoe kunnen we de jeugd taalvaardiger maken?
Er zijn veel zorgen over de taalontwikkeling van kinderen en jongeren. Laaggeletterdheid ligt op de loer, doordat in appjes teksten vaak zijn afgekort, interpunctie ontbreekt en een spellingschecker gênante fouten eruit haalt. Is er nog wel ruimte voor het lezen van boeken in de aanhoudende stroom van video’s op TikTok en Youtube? Hoe kun je als jeugdprofessional jongeren motiveren meer met taal te doen en de schoonheid van taal te ontdekken? Glenn van der Burg gaat hierover in gesprek met Els Stronks, hoogleraar vroegmoderne Nederlandse letterkunde van de Universiteit Utrecht en acteur Daniël Kolf. Beiden zijn betrokken bij het project taalbaas.nu om jongeren taalvaardiger te maken.
Aflevering 7: Forse stijging mentale problemen scholieren
Nederlandse jongeren tussen 11 en 16 jaar ervaren fors meer mentale problemen en druk door schoolwerk dan hun leeftijdsgenoten in de afgelopen twintig jaar. Dit blijkt uit het Nederlandse Health Behaviour in School-aged Children (HBSC)- onderzoek dat om de vier jaar plaatsvindt onder een representatieve groep scholieren. Bovendien is de levenstevredenheid van jongeren nog nooit zo laag geweest. Glenn van der Burg gaat hierover in gesprek met Gonneke Stevens, projectleider van het HBSC-onderzoek en jeugdonderzoeker bij de Universiteit Utrecht en Henk Hagoort, voorzitter van de VO-raad. Wat is er voor nodig om jongeren te ondersteunen en wat kunnen schoolbestuurders en docenten doen?
Aflevering 6: Welke aanpak werkt als kinderen elkaar pesten?
Pesten komt nog altijd vaak voor en kan zeer ingrijpend zijn in het leven van kinderen. Zelfs jaren later kunnen er nog gevolgen aan vast zitten. Hoe kan je als jeugdprofessional helpen om pestgedrag tegen te gaan? Welke interventies zijn effectief? Presentator Glenn van der Burg spreekt deze podcastaflevering met Lydia Laninga-Wijnen van de Universiteit Utrecht. Zij doet onderzoek naar pesten bij adolescenten. De andere gast is Marijke van der Zalm, projectleider van de Week tegen Pesten.
Aflevering 5: De impact van kanker binnen het gezin
Dat er nare momenten in het leven zijn, is onoverkomelijk. Ook voor kinderen. Want wat als er iemand binnen het gezin ernstig (ongeneselijk) ziek wordt? Hoe kun je als verpleegkundige, arts, docent of therapeut ouders en kinderen hierbij goed ondersteunen? Glenn van der Burg gaat in gesprek met twee gasten over de impact van kanker binnen het gezin. Marthe Egberts is onderzoeker bij de Universiteit Utrecht en het Ingeborg Douwes Centrum. Carine Kappeyne van de Coppello is ook verbonden aan dit centrum en als GZ-psycholoog gespecialiseerd in kanker binnen het gezin en rouw.
Aflevering 4: Gezond gamegedrag aanleren
De meeste kinderen en jongeren begeven zich in de digitale wereld. Maar sommige zijn misschien net iets té fanatiek bezig met digitale spellen. Waar ligt de grens tussen plezier en een verslaving? Zitten er ook positieve kanten aan gamen? En hoe kun je als leraar, ouder of mediacoach jongeren gezond gamegedrag aanleren? In deze aflevering praten Margot Peeters, jeugdonderzoeker aan de Universiteit Utrecht en Renske Spijkerman onderzoeker bij Brijder Verslavingszorg over de positieve en negatieve effecten van gamen op de jeugd.
Aflevering 3: Labels bij kinderen met autisme of AD(H)D houvast of stempel?
Een diagnose van een ontwikkelingsstoornis bij een kind, zoals autisme of ADHD, kan voor duidelijkheid zorgen. Een kind krijgt toegang tot gespecialiseerde zorg, de leerkracht kan in de klas er rekening mee houden. Maar wat houdt een classificatie eigenlijk in en hoe kan het beste met zo'n label omgegaan worden? Plaats je kinderen met een label niet onbedoeld in een hokje? Hersenonderzoeker bij het UMCU Dienke Bos (inmiddels uitvoerend directeur bij het YOUth-onderzoek) en interim manager bij Oudervereniging Balans Marcel Reining gaan in deze podcast over deze kwesties in gesprek.
Aflevering 2: Genderneutraal opgroeien of toch niet?
Hoe kunnen we kinderen ondersteunen in hun identiteitsontwikkeling: zo genderneutraal mogelijk of juist niet? Presentator Glenn van der Burg spreekt hier over met Joyce Endendijk, universitair docent bij Child & Adolescent Studies van de Universiteit Utrecht. In deze podcast vertelt ze over haar onderzoek naar genderverschillen tussen jongens en meisjes. Ook in de studio is Tess Schoneveld, projectmanager bij VHTO, een expertisecentrum in genderdiversiteit op het gebied van bèta, techniek en IT dat voorlichting geeft op scholen.
Aflevering 1: Spelen doet je groeien
Spelen lijkt de gewoonste zaak van de wereld, maar spelen heeft daadwerkelijk een belangrijke functie voor een kind. In deze aflevering gaat presentator Glenn van der Burg in gesprek Jitske Rienstra, beleidsmedewerker pedagogiek bij Ludens kinderopvang Utrecht en Heidi Lesscher, universitair docent Neurobiologie van Gedrag bij de faculteit Diergeneeskunde van de Universiteit Utrecht. Samen bespreken zij waarom spelen belangrijk is, welke problemen zich voordoen en hoe we spelen kunnen stimuleren.
Vond je deze aflevering interessant en kom je graag meer te weten over dit onderwerp?
Wij nemen je graag mee de diepte in en hebben deze artikelen voor je klaargezet:
Onderzoek naar slaap bij kinderen en jongeren
Het beste voor het babybrein
Voor een optimale hersenontwikkeling is een goede balans nodig; voldoende slaap, stimuleren van klanken, taal en spel. Wat kun je als ouder of verzorger doen om die ontwikkeling te stimuleren?
Slimmer (door) slapen
Wie goed uitgerust is, kan meer aan en is creatiever, optimistischer en actiever. Dokter Jeroen Dudink van het UMC Utrecht geeft uitleg over het belang van slaap voor onze gezondheid, vroege- en late hersenontwikkeling en geeft tips hoe je beter kan slapen.
Onderzoek naar taalontwikkeling van kinderen en jongeren
Bekijk hier het hele dossier over taalontwikkeling
Een goede taalontwikkeling is bepalend voor het welzijn en het geluk van jonge kinderen, ook later in hun leven. Waardoor ontstaan er verschillen tussen de taalontwikkeling van individuele kinderen?
Masterclasses van ‘Taalbazen’ leren jongeren de kracht van hun taal kennen
Wie veel met taal doet en van rolmodellen leert hoe je dat succesvol doet in de wereld van de volwassenen en op weg naar die volwassenheid, krijgt toegang tot veel meer domeinen van de Nederlandse taal en cultuur.
Onderzoek naar mentale gezondheid van jongeren
Impact van de coronacrisis op het welzijn van jongeren
De eerste lockdown door de coronacrisis leidde weliswaar tot een lagere levenstevredenheid bij jongeren, maar tegelijkertijd is er bij hen een daling te zien van lichamelijke stress gerelateerde klachten.
Onderzoek naar welzijn van eerstejaars mbo’ers voor en tijdens de pandemie
Het percentage mbo-studenten dat sociale problemen heeft, is verdubbeld en de studenten rapporteren aanzienlijk meer hyperactiviteit en druk door schoolwerk.
Onderzoek naar pesten
Komt pestgedrag in coronatijd harder aan?
In coronatijd zien jongeren hun vrienden en klasgenoten minder vaak. Deze sociale isolatie kan er – met name bij pubers – flink inhakken.
LHBT-jongeren vaker gepest door schoolpersoneel
De LHBT-jongeren die deelnamen aan dit onderzoek geven ook aan dat ze zich onveiliger voelen om hun ervaringen met pestgedrag te melden.
Onderzoek naar gezin en kanker
Onderzoek naar gezin en kanker: ‘Ouders zijn voor kinderen de belangrijkste bron van steun, ook als zij kanker krijgen.'
De Universiteit Utrecht doet onderzoek naar het gezin en kanker. Lees hier meer over het onderzoek.
Zijn we de afgelopen 50 jaar anders omgegaan met rouwende kinderen?
50 jaar geleden keken we heel anders tegen rouwende kinderen aan. De gangbare gedachte was dat kinderen niet konden rouwen. Tegenwoordig weten we beter.
Onderzoek over gamen
'Games kunnen meer (buiten) spelen juist stimuleren'
Remco Veltkamp is hoogleraar Interaction Technology bij het departement Informatica en werkt aan ‘Games for Good’. Dit zijn game- en mediatechnologieën die iets verbeteren door middel van beeld, muziek, 3D-toepassingen en interactieve games. Hij vertelt hoe dit in zijn werk gaat.
'Speelse interventies kunnen dagelijks een positief effect creëren voor kinderen'
Onderzoeker Sander Bakkes vertelt over personalised games: games die rekening houden met én ‘zichzelf’ afstemmen op de individuele speler. “Ieder mens is gelukkig anders, zeker kinderen. Wat speelt er dan bij een individueel kind?"
Onderzoek over labels
Kun je op een hersenscan zien of je ADHD of autisme hebt?
Er zijn geen duidelijke/eenduidige ‘afwijkingen’ in de anatomie of het functioneren van de hersenen als je ADHD of autisme hebt. Hersenonderzoeker Dienke Bos legt in een video uit hoe dit kan.
Het effect van diagnostische labels op het welzijn van kinderen
Gemiddeld krijgt 1 op de 15 kinderen in Nederland tijdens hun jeugd een label, zoals ADHD, autisme of dyslexie. Sarah Durston, hoogleraar Ontwikkelingsstoornissen van de Hersenen in het UMC Utrecht, onderzoekt welk effect zo’n label heeft op kinderen en hoe zij het best geholpen kunnen worden.
Onderzoek over gender
Lesbrief voor professionals over onderzoek naar opgroeien en genderstereotypen
Meer weten over onderzoek naar opgroeien en genderstereotypen? Joyce Endendijk heeft hierover voor professionals een lesbrief ontwikkeld.
Vergroot of verkleint de pandemie genderongelijkheid?
Welke gender rolmodellen krijgen kinderen thuis mee? Onderzoeker Mara Yerkes vertelt over gendervraagstukken en opgroeien.
Onderzoek over spelen
Schaafwond door buitenspelen? Goed voor de ontwikkeling!
Kirsten Visser, stadsgeograaf bij de Universiteit Utrecht, doet samen met collega’s onderzoek naar hoe de inrichting van een speeltuin bijdraagt aan risicovol spel, en brengt de ervaringen van kinderen, ouders en begeleiders in kaart in een speeltuin die risicovol spelen stimuleert.
Spelen = gezond opgroeien
Binnen de hub Spelen = gezond opgroeien bundelen multidisciplinaire wetenschappers met maatschappelijke partners hun expertise. Vanuit de faculteiten Bètawetenschappen, Diergeneeskunde en Geneeskunde zijn onderzoekers aangesloten.
Nieuwsgierig naar meer podcasts?
Abonneer je dan op JongGeleerd via SoundCloud, Spotify of Apple Podcasts en kom de komende weken meer te weten komen over labels bij kinderen, genderbewust opgroeien, gamen, de kracht van taal voor je identiteitsontwikkeling en rouwbegeleiding bij kinderen.
Volg jij ons al op LinkedIn? Daar delen we het laatste nieuws rondom kindontwikkeling en jeugdstudies.