Black Lives Matter
Inzichten over racisme, politiegeweld, protesten, stereotypes en gelijkheid
De dood van George Floyd, de zwarte Amerikaan die om het leven kwam door politiegeweld, heeft wereldwijd geresulteerd in protesten tegen racisme. De Black Lives Matter-beweging is daardoor prominent op het netvlies komen te staan. Binnen de Universiteit Utrecht leveren diverse wetenschappers een bijdrage aan dit maatschappelijke debat. Op deze pagina geven we daar een overzicht van.
Deze week besloten Netflix en de BBC om komedieserie Little Britain niet meer te vertonen. Ook andere programma's gingen in de ban vanwege racisme. Volgens Dan Hassler-Forest moeten we dit soort series wél blijven uitzenden, maar voorzien van context. Zodat we ervan leren.
Dan Hassler-ForestMediawetenschapper
Coursera, één van 's werelds grootste platforms voor online cursssen, zet de mensenrechten MOOC (massive online open course) van de Universiteit Utrecht op een lijst toonaangevende cursussen over ras, ongelijkheid en sociale rechtvaardigheid.
Antoine BuyseHoogleraar Mensenrechten
Markha Valenta, universitair docent Amerikanistiek
"De massiviteit van de protesten is eenvoudigweg een afspiegeling van de massiviteit van de uitdaging waarvoor we staan. Racisme is niet incidenteel, maar structureel. Om dat te begrijpen, moeten we de geschiedenis kennen."
In de media: #BlackLivesMatter – de grootste opstand ooit in de VS |
Contact: m.g.valenta@uu.nl | 030 253 9456
Gloria Wekker, sociaal en cultureel antropoloog
"Nederlanders denken dat ras in hun samenleving geen rol speelt, maar het is overal aanwezig en het zit ontzettend diep. Vierhonderd jaar van kolonialisme laat zich niet van de ene op de andere dag uitwissen."
In de media: Emeritus hoogleraar Gloria Wekker: ‘Witte onschuld bestaat niet’
Contact: G.D.Wekker@uu.nl
Dan Hassler-Forest, mediawetenschapper
"Streamingplatforms moeten stereotiepe of discriminerende films en series gaan presenteren op dezelfde manier als musea nu omgaan met racistische kunst van eeuwen geleden.Je haalt het niet weg, maar zorgt ervoor dat het ingekaderd is met informatie over de totstandkoming."
In de media: 'Haal omstreden series en films niet weg, maar laat de kijker er wat van leren' |
Contact: D.A.Hassler-Forest@uu.nl | Twitter: @DanHF
Remco Raben, (post)koloniale cultuurgeschiedenis
"De Nederlandse omgang met het koloniale verleden is schizofreen. Je kunt niet beweren dat we het kolonialisme terecht hebben afgeschaft en vervolgens zeggen dat we er nu geen probleem meer van moeten maken én op gezette tijden beweren dat het Westen de wereld toch veel moois heeft gebracht."
In de media: Principes? Niet overzee
Contact: R.Raben@uu.nl | Twitter: @RemcoRaben
Rosemarie Buikema, hoogleraar diversiteit
"We hebben geconstateerd dat institutioneel racisme er is en ingebakken zit in de manier waarop bijvoorbeeld onze arbeidsmarkt werkt. Bedrijven moeten quota instellen, maar de autoriteit moet checken of Artikel 1 wordt nageleefd. En sancties ontwikkelen als de wet niet wordt nageleefd."
In de media: Hoe verder na antiracismeprotest? ‘Nu zou er een racisme-verdelgingsteam moeten komen’
Contact: R.L.Buikema@uu.nl | 030 253 8319
Matthijs Kuipers, docent politieke geschiedenis
"Protest speelt een sleutelrol in verandering, en wordt vaak later pas gewaardeerd. Dat geldt zeker voor protesten tegen racisme, en is te zien in de herinnering aan Martin Luther King. Die werd in de jaren '60 als 'opruier' gezien, terwijl hij nu geldt als symbool voor vreedzaam en redelijk protest"
In de media: Kolonialisme behoeft geen verdediging maar reflectie
Contact: m.l.kuipers@uu.nl | Twitter: @mlkuipers
Frank Gerits, geschiedenis internationale relaties
"Het is de taak van historici om duidelijk te maken wat de wortels zijn van de huidige debatten rond racisme. Vaak bevatten standpunten echo's uit de koloniale periode. Historici zijn in staat om na te gaan hoe historische gegroeide ongelijkheid en hedendaagse problemen elkaar beïnvloeden."
In de media: Het einde van Leopold II is niet het einde van de geschiedenis
Contact: f.p.l.gerits@uu.nl | Twitter: @FrankGerits
Laura Henderson, universitair docent mensenrechten
"Rechters spelen een belangrijke rol bij het in stand houden - of bestrijden - van raciale ongelijkheid in de rechtsstaat. Rechters moeten dit erkennen en verantwoordelijkheid nemen om raciale stereotypering en raciale onevenredige effecten van wetten te benoemen en aan te pakken. Zo wordt een democratie gecreëerd waarin daadwerkelijk iedereen kan meedoen."
Contact: L.M.Henderson@uu.nl | Twitter: @LMHenderson_
Geert Buelens, Moderne Nederlandse Letterkunde
"De discussie over Zwarte Piet heeft het zaadje geplant voor de massabeweging die nu in Nederland ontstaat. Het protest tegen Zwarte Piet was een luide, maar in omvang tamelijk bescheiden groep mensen. Maar door de discussie is er wel een breder bewustzijn over racisme ontstaan.”
In de media: BLM, Occupy, Gele Hesjes: echte verandering vergt lange adem
Contact: G.Buelens@uu.nl | 030 253 8093 |
Agnes Andeweg, literatuurwetenschapper
"Nederland was ook vroeger niet alleen maar wit. Rembrandt schilderde zwarte mannen die hoogstwaarschijnlijk bij hem in de buurt woonden. Door kunst en literatuur uit het verleden te bestuderen kunnen we oude nationale zelfbeelden bijstellen en zo onze samenleving een beetje inclusiever maken.
In de media: Literatuurwetenschapper Agnes Andeweg: Noem deze Rembrandt toch ‘Twee Amsterdammers’
Contact: a.andeweg@uu.nl
Pauline Slot, docent educatie en pedagogiek
"Onderzoek heeft laten zien dat discriminatie negatieve effecten heeft op de ontwikkeling van kinderen, hun zelfbeeld, zelfvertrouwen en schoolprestaties. Het versterkt kansenongelijkheid. Bewustwording van onze eigen valkuilen kan helpen om hier zorgvuldiger mee om te gaan."
In de media: Diversiteit en inclusie. Hoe zorg je ervoor dat ieder kind erbij hoort? | Culturele diversiteit en vooroordelen
Contact: p.l.slot@uu.nl |
