Digitale identiteitsfraude en cybercrime in het tijdperk van digitale publieke en private dienstverlening
In een digitale samenleving die groeit, zien we dat het gebruik door burgers en bedrijven van elektronische overheidsdienstverlening toeneemt. Dit vereist veilige en betrouwbare elektronische identificatiemiddelen. In Nederland kennen we ‘DigiD’ als het elektronische identificatiemiddel waarmee onder andere belastingaangifte wordt gedaan en studiefinanciering en toeslagen worden aangevraagd.
Wanneer we innoveren met veilige en betrouwbare elektronische identificatiemiddelen, verbetert dit enerzijds de ontsluiting van persoonsgegevens met de gewenste dienstverlening, anderzijds betekent dit dat gebruikers blootgesteld kunnen worden aan significante risico’s van digitale identiteitsfraude.
Nieuwe technologieën dragen bij aan geraffineerde vormen van cybercrime. Hierdoor ontstaat een wapenwedloop tussen enerzijds fraudedetectiesystemen en criminele innovatie anderzijds en benadrukt dit de noodzaak voor nieuwe aanpasbare strategieën om cybercrime – digitale identiteitsfraude - tegen te gaan.
Verschillende onderzoeksmethoden
Voor het uitvoeren van mijn onderzoek maak ik gebruik van verschillende onderzoeksmethoden, waaronder een systematische verkennende literatuurstudie, beleidsanalyse, conceptueel modelleren en empirische validatie.
Als eerste stap voer ik een systematische verkennende literatuurstudie (systematic scoping review) uit, gericht op wat er reeds in de literatuur bekend is over het gebruiksgemak van elektronische identiteiten en digitale portemonnees. Tegelijkertijd breng ik de bekende en onbekende kwetsbaarheden in kaart die gepaard gaan met digitale identificatie en toegangscontrole tot diverse online (overheids)diensten. In deze context vormen persoonsgegevens vaak de sleutel voor kwaadwillenden.
De onopgemerkte verkrijging van dergelijke gegevens, bijvoorbeeld door de inzet van kunstmatige intelligentie, toont aan hoe kwetsbaar deze systemen kunnen zijn. Dit onderstreept de dringende noodzaak om nieuwe, adaptieve strategieën te ontwikkelen die deze risico’s kunnen beperken of voorkomen.
Fraudedetectiesysteem
Tegenwoordig is een echte brief afkomstig van de overheid nauwelijks te onderscheiden van valse brief. Kwaadwillenden lukt het om met state-of-the-art technologie zoals AI, u en mij te misleiden. De bevindingen van het onderzoek zouden moeten bijdragen aan een robuust en weerbaar fraudedetectiesysteem dat ingezet kan worden om digitale identiteitsfraude tegen te gaan en waarbij we gebruik maken state-of-the-art technologieën, zoals AI.
Onderzoeker
Arthur van Geenen, PhD kandidaat en juridisch adviseur bij Logius
Wetenschappelijk begeleiders
- Dr. Slinger Jansen, faculteit Bètawetenschappen
- Prof.mr. Joep Lindeman, faculteit Recht, Economie, Bestuur en Organisatie
- Dr. Kate Labunets, faculteit Bètawetenschappen
Subsidieverleners/ (mede)financierende niet-academische partners
Logius