Het onderzoek

Achtergrond

De leeftijdsfase van 15 tot 25 jaar is voor veel jongeren en jongvolwassenen een spannende tijd vanwege de vele veranderingen en uitdagingen die dan plaatsvinden (bijv. het ouderlijk huis verlaten en het vormen van een identiteit). Door deze vele veranderingen en uitdagingen hebben jongeren en jongvolwassenen van 15 tot 25 jaar een groot risico om psychische problemen te ontwikkelen. Deze psychische problemen duren vaak door tot in de volwassenheid, veroorzaken andere psychische problemen en hebben veel negatieve gevolgen. Een effectieve interventie voor deze leeftijdsgroep lijkt dus hard nodig. Er zijn echter maar weinig interventies specifiek ontwikkeld voor jongeren en jongvolwassenen van 15 tot 25 jaar. Momenteel ontvangen jongeren van 15 tot 25 jaar vaak interventies die zijn ontwikkeld voor adolescenten (12-18 jaar) óf volwassenen (18 jaar en ouder). Deze interventies lijken echter niet altijd passend voor deze leeftijdsgroep, omdat er vaak te weinig focus is op de specifieke problemen, uitdagingen en ontwikkelingstaken waarmee jongeren en jongvolwassenen van 15 tot 25 jaar te maken hebben. Daarnaast zijn de huidige interventies doorgaans gericht op het verminderen van de symptomen van één specifieke stoornis, in plaats van op transdiagnostische factoren die schuilgaan achter meerdere stoornissen. Door deze specifieke focus zijn de huidige interventies ook minder passend voor jongeren en jongvolwassenen met comorbide, terugkerende of chronische psychische klachten.
ACT your way is een transdiagnostische interventie die specifiek gericht is op jongeren en jongvolwassenen (15 tot 25 jaar) die zijn vastgelopen op het gebied van hun ontwikkeling of psychische klachten hebben. ACT your way is gebaseerd op Acceptance en Commitment Therapie (ACT). Het doel van ACT is het verhogen van psychologische flexibiliteit: een transdiagnostisch mechanisme dat kan worden gedefinieerd als het vermogen om flexibel om te gaan met problemen (acceptance), terwijl er actie wordt ondernomen op basis van de waarden van de cliënt (commitment).
Verschillende onderzoeken laten zien dat ACT een effectieve interventie is voor volwassenen met depressieve-, angst- en andere psychische klachten. Tot nu toe is er minder bekend over de effectiviteit van ACT bij jongeren en jongvolwassenen. Enkele studies hebben de effectiviteit van ACT onderzocht bij jongeren met verschillende soorten psychische problemen (zoals depressie en verschillende angststoornissen). Daarnaast zijn de effecten van ACT your way recent onderzocht in een pilot onderzoek met 23 depressieve jongeren en jongvolwassenen (15-25 jaar; zie pilot onderzoek  voor meer informatie). Deze studies laten veelbelovende resultaten zien.

Doel

Het belangrijkste doel van het huidige onderzoek is om de (kosten)effectiviteit van ACT your way te onderzoeken. Daarnaast zal worden onderzocht voor wie (moderatieanalyses) en hoe (mediatieanalyses) de interventie precies werkt. Om dit te onderzoeken wordt een gerandomiseerd onderzoek uitgevoerd waarin ACT your way wordt vergeleken met reguliere zorg bij 134 jongeren en jongvolwassenen met verschillende psychische problemen (inclusief jongeren en jongvolwassenen met comorbide, terugkerende en chronische psychische klachten).

Onderzoeksopzet

Jongeren/jongvolwassenen worden na de intake benaderd binnen de GGZ instelling. De jongeren en jongvolwassenen die toestemming geven voor deelname aan dit onderzoek worden in twee groepen verdeeld. De indeling in groepen is willekeurig en wordt bepaald door loting:

• De ACT your way interventie (zie interventie voor meer informatie)
• Reguliere zorg. Hieronder vallen alle interventies die door de instellingen geschikt worden geacht voor de problematiek van de jongeren en jongvolwassenen.  

Er zullen een voormeting, drie (korte) tussenmetingen, een nameting en een follow-up meting na 6 maanden plaatsvinden met zowel interviews als (kosten)vragenlijsten bij de jongere/jong volwassene, ouders en therapeut.

Zie onderstaand figuur voor een schematische weergave van de onderzoeksopzet en de belangrijkste inclusie en exclusie criteria.

Tijdlijn

De inclusies en voormetingen van het onderzoek lopen van 1 maart 2022 tot en met 1 maart 2024 (dus 2 jaar). De nametingen en follow-up metingen lopen tot 1 december 2024.

Pilot onderzoek

De effecten van ACT your way zijn recent onderzocht in een pilot onderzoek met 23 depressieve jongeren en jongvolwassenen (15-25 jaar). Na de interventie voldeed 76,2% van de deelnemers niet meer aan de criteria voor een depressieve stoornis. Bovendien rapporteerden zij direct na de interventie verbeteringen in hun depressieve klachten, competentiebeleving en kwaliteit van leven. Na zes maanden waren er verbeteringen in hun depressieve klachten en comorbide internaliserende problemen.  Dus ook de resultaten van dit pilot onderzoek zijn hoopgevend. U kunt het gehele artikel van Schraven en collega’s (2021) hier vinden.