Artikel 7 – Gelijkheid voor de wet
Wij moeten soms verdragen dat situaties voor kinderen heel ingewikkeld zijn, maar waar we wél iets aan kunnen doen is hoe kinderen en ouders zo'n procedure ervaren.
Tessa Dopheide, kinderrechter (bekijk de video hieronder)
Bekijk hier de video
Artikel 7
Allen zijn gelijk voor de wet en hebben zonder onderscheid aanspraak op gelijke bescherming door de wet. Allen hebben aanspraak op gelijke bescherming tegen iedere achterstelling in strijd met deze Verklaring en tegen iedere ophitsing tot een dergelijke achterstelling.
Wat betekent dit recht?
Iedere persoon moet gelijk behandeld worden door de wet. Wetten mogen dus niet discriminerend zijn. Ongelijke wetten werken discriminerend voor bepaalde bevolkingsgroepen of stellen deze groepen achter. Dat gebeurt bijvoorbeeld op basis van geslacht, leeftijd, huidskleur of handicap.
No one is born hating another person because of the color of his skin, or his background, or his religion
Wat is de geschiedenis van dit recht?
Een voorbeeld van discriminerende wetten waren de segregatiewetten in de Verenigde Staten. Vroeger hadden mensen van kleur in Noord-Amerika minder rechten dan witte mensen. Wettelijk was vastgelegd dat zwarte mensen bepaalde plekken niet mochten bezoeken, bijvoorbeeld parken, theaters en restaurants.
Ook tijdens de Tweede Wereldoorlog hadden bijvoorbeeld Joden, homoseksuelen en mensen van kleur minder rechten dan anderen. Zo moesten Joden ter identificatie een Jodenster dragen. Bepaalde plekken, zoals scholen, werden voor Joden verboden terrein, net als bij de segregatiewetten in de Verenigde Staten. Ook mochten Joden alleen maar trouwen met andere Joden. Op al deze manieren werden zij beperkt in hun vrijheden en rechten.
Waar en hoe is dit recht vastgelegd?
Volgens artikel 1 van de Grondwet moet iedereen die zich in Nederland bevindt gelijk behandeld worden. Dit noemen wij ook wel het discriminatieverbod. Verder zien we in het Internationaal Verdrag inzake burgerrechten en politieke rechten dat mensen gelijk behandeld dienen te worden. Zo heeft volgens dit verdrag ieder mens recht om zichzelf te zijn. De wetgever moet verschillende soorten mensen respecteren en in hun waarde laten. Ook in het Europees verdrag voor de Rechten van de Mens is het verbod op discriminatie vastgelegd. In verschillende Europese verordeningen en richtlijnen is het discriminatieverbod verder uitgewerkt. In Nederland is eveneens het verbod op discriminatie in diverse wetten neergelegd. Bovendien heeft Nederland de Algemene Wet Gelijke Behandeling. Deze wet gaat diep in op verschillende verboden van ongelijke behandeling.
Hoe actueel is dit mensenrecht?
Wetgeving wordt in Nederland steeds gelijker en inclusiever. Als homoseksueel in Nederland heb je gelijke rechten als ieder andere Nederlander. Maar in landen zoals Afghanistan en Bangladesh is homoseksualiteit verboden en ben je als homoseksueel dus voor de wet strafbaar. Hierbij wordt een bepaalde groep dus ongelijk behandeld door de wet. Tegelijkertijd vindt ook in Nederland in de praktijk discriminatie plaats, zoals zichtbaar is geworden in de toeslagenaffaire en etnisch profileren aan de grens. Gelijke behandeling betekent ook dat vrouwelijke werknemers niet ontslagen mogen worden als ze zwanger zijn, of dat mensen met een bepaalde godsdienst niet worden aangenomen.
Soms is er een goede reden om inbreuk te maken op dit recht, bijvoorbeeld bij positieve discriminatie. Dan mogen bepaalde groepen soms juist wel ongelijk behandeld worden. Denk hierbij aan bepaalde quota waaraan een bedrijf moet voldoen, bijvoorbeeld een minimum aantal vrouwen in het bestuur moet hebben of een minimum aantal medewerkers met een beperking. Deze ongelijke wetten zijn bedoeld om de gelijkheid in de samenleving te stimuleren. Dit zorgt vaak voor discussies over positieve discriminatie.