Zwakke corona-stammen gebruiken voor vaccin

Bij de grote verscheidenheid aan ziekteverschijnselen is het waarschijnlijk dat het coronavirus ook zwakke varianten in de gelederen heeft. Speur deze op en gebruik ze voor de ontwikkeling van een vaccin. Een internationale groep wetenschappers uit elf landen pleit voor deze benadering. Indertijd bij polio bleek ze als eerste succesvol. Prof. dr. Ineke Braakman en dr. Peter van der Sluijs van de Universiteit Utrecht sloten zich aan bij het initiatief van de in Milaan werkzame Nederlandse onderzoeker dr. Eelco van Anken.

De groep wetenschappers denkt dat aandacht voor de mogelijk zwakke broeders onder het virus onderbelicht is. Zij zouden wel eens de ideale grondstof kunnen zijn voor op grote schaal toe te passen vaccinatie. Bij de huidige beperkte mate van groepsimmuniteit is dit van groot economisch en levensbelang. Op deze manier eenvaccinontwikkelen kan mogelijk sneller dan er kunstmatig eentje ontwerpen. Het is minder kostbaar bovendien, wat belangrijk is voorwereldwijde toepassingen daarmee voor indamming vande pandemie.

De natuurlijke evolutie van het virus kan de wetenschap helpen om in de voetsporen te treden van de poliobestrijding. De geschiedenis van virussen leert dat de middelmatig sterke de grootste kans op voortbestaan hebben. Virussen hebben er immers geen baat bij dat hun gastgevers overlijden. Dus muteren ze naar een stam die een tandje minder ingrijpend te werk gaat. En de zwakke vallen af omdat ze bij het aanvallen van de cel de wedstrijd verliezen: ze doven als het ware uit.

Erfelijk virusmateriaal koppelenaan ziektebeelden

Was het vinden van een zwak virus bij polio nog een gelukkige toevalstreffer, met de huidige techniekenis het mogelijk gericht op zoek te gaan. Tot nu toe is, voor zover bij de groep wetenschappers bekend, meestalslechts een deel van het erfelijk materiaal van de ziekmaker bekeken en bovendien niet gekoppeld aan het ziekteverloop van de patiënt.Zij bevelen aan om bij besmette mensen met milde ziekteverschijnselen het volledige erfelijke materiaal van de virusvarianten te bepalen. De zo geïdentificeerde zwakke virussen kunnen –zo nodig verder ongevaarlijk gemaakt –dienen voor de productie van vaccins.

Het onderzoek naar geschikte mildere varianten zou zich met name moeten richten op besmettingen in risicogroepen. Als getroffenen hetvirus wonderwel zonder kleerscheuren overleefd hebben en de afwijkende signatuur van dat virus bekend is, is de stap naar een mogelijk vaccin er een van techniek en zorgvuldig testen. Net als bij polio kan het virus z’n eigen vaccin opleveren. Mensen moedwillig met een milde variant besmetten maait het gras voor de voeten weg bij ziekmakende exemplaren. Het helpt groepsimmuniteit op te bouwen. De beperkterisico’svan werken meteen verzwakt virus vragenom goede monitoring, zoals nu al bij vaccins voor bof, mazelen en rode hond.