“We willen zorgen dat de coronavaccins op kamertemperatuur te bewaren zijn”

Enrico Mastrobattista doet onderzoek aan nanodeeltjes die de werking en bewaarbaarheid van vaccins verbeteren. De nanodeeltjes zijn een essentieel onderdeel van de coronavaccins, maar maken het moeilijker om de middelen lokaal te verspreiden omdat ze vooral op lage temperatuur stabiel zijn.

Nanodeeltjes transporteren vaccin de cel in

De huidige coronavaccins van Moderna en Pfizer/BioNTech bevatten nanodeeltjes die nodig zijn voor de werkzaamheid van deze vaccins. Het zijn als het ware kleine transportballetjes die de werkzame stof van het vaccin in de spiercellen brengt. “Wij onderzoeken, ontwerpen en testen deze vetachtige nanodeeltjes, die ook in bepaalde medicijnen worden toegepast”, vertelt Mastrobattista.

Vaccins bewaren

In het verlengde daarvan kijkt Mastrobattista ook naar de manier waarop vaccins te bewaren zijn. “Een uitdaging aan deze nanodeeltjes is dat ze vooral bij lage temperaturen stabiel zijn; bij kamertemperatuur kunnen ze afgebroken worden of samenklonteren. Vanwege de snelle ontwikkeling van de coronavaccins is er nog geen tijd geweest om dit aspect te optimaliseren en moeten de vaccins nu worden bewaard op temperaturen tot -70 graden Celsius. Dat maakt het lastiger om ze lokaal te verspreiden. Wij willen de nanodeeltjes zo bereiden dat ze bij 4 tot 8 graden Celsius te bewaren zijn.”

Verschepen naar Afrika

De huidige bewaarcondities van het coronavaccin van Pfizer/BioNTech zijn niet zo geschikt voor wereldwijde distributie. De ultrakoude bewaarcondities vergen een kostbare infrastructuur die maar beperkt beschikbaar is Kunnen de vaccins binnen Europa nog op vriezertemperatuur bewaard worden, als je ze wilt verspreiden in bijvoorbeeld Afrika, dan is zelfs dat nog een uitdaging. “Bij voorkeur bereid je de vaccins op zo’n manier dat ze ook op kamertemperatuur een jaar te bewaren zijn. De shelf life van een werkzame stof wordt vele malen hoger wanneer je het niet in vloeibare, maar in vaste vorm bewaart. Dat kan door het te vriesdrogen. Ons advies is om zo snel mogelijk te beginnen met onderzoek naar stabiliteit. Met een heel team kun je dat in een aantal maanden uitzoeken.”