Volgende stap afwegingskader samenwerking fossiele industrie

De afgelopen maanden is er in de samenleving en binnen de Universiteit Utrecht gesproken over samenwerking met de fossiele industrie. Dankzij input van medewerkers en studenten heeft het College van Bestuur nu de uitgangspunten vastgesteld van het afwegingskader voor dergelijke samenwerkingen. De lijn daarvan is dat de Universiteit Utrecht alleen onderzoekssamenwerkingen aangaat met fossiele bedrijven en organisaties als die zich intensief en aantoonbaar inzetten voor versnelling van de energietransitie, in lijn met het Klimaatakkoord van Parijs. 

Deze lijn wordt na de zomer – wederom samen met medewerkers en studenten – verder geconcretiseerd om duidelijke richtlijnen en handvatten te bieden voor onderzoek, onderwijs, en activiteiten van studieverenigingen. 

Bekijk welke stappen gezet zijn om tot deze uitgangspunten te komen.

Hoe concreter hoe beter

Voor onderzoekssamenwerkingen zal er worden gewerkt via twee sporen:

1. Uitbreiden checklist

Sinds 2019 hanteert de Universiteit Utrecht een checklist voor toetsing van onderzoekssamenwerkingen op het vlak van ethische dilemma’s en belangenconflicten. De bestaande checklist wordt in overleg met (wetenschappelijke) experts uitgebreid met duidelijke en verifieerbare criteria om samenwerkingen met fossiele bedrijven en organisaties kritisch te beoordelen. 

Daarbij wordt gekeken of de potentiële financier/partner aantoonbaar het Klimaatakkoord van Parijs onderschrijft en zich intensief inzet voor de versnelling van de energietransitie. Ook wordt beoordeeld of samenwerking met een fossiele partner noodzakelijk is (of dat een meer duurzame partner ook mogelijk is) en of het project bijdraagt aan versnelling van de energietransitie.

2. Toetsingscommissie

Bovendien gaat het College van Bestuur een interne ethische toetsingscommissie instellen – bestaande uit verschillende disciplines – die advies kan uitbrengen over complexe vraagstukken. Bijvoorbeeld als met de checklist niet direct is vast te stellen of een partner zich intensief en aantoonbaar inzet voor de versnelling van de energietransitie. Deze commissie zal een register bijhouden van duurzaamheidsinspanningen van een vaste set aan partners. Dit register vormt de basis voor oordeelsvorming.

Wat verstaan we onder fossiele industrie?

Het gebruik van producten die zijn vervaardigd uit fossiele bronnen is door onze hele maatschappij verweven. Van de kleding die we dragen tot de gebouwen waar we in werken, vaak zijn hier producten in verwerkt die hun oorsprong vinden in de fossiele industrie. We gebruiken daarom de volgende afbakening voor fossiele industrie: “Bedrijven die zelf olie of andere fossiele brandstoffen produceren, of chemische bedrijven met een sterke affiniteit met de productie van deze fossiele brandstoffen.”