Voedselverleiding tijdens de feestdagen: vertrouw op je routines

De feestdagen draaien om eten. Je mag dingen best een beetje loslaten rond gezondheid tijdens de Kerst en de jaarwisseling. Het is belangrijker dat je gewoontes en routines de rest van het jaar goed zijn, zeggen onderzoekers van de Universiteit Utrecht. Supermarkten en restaurants besteden de laatste jaren ook meer aandacht aan gezondheid en duurzaamheid, maar dat kan nog een stuk beter.

Diëtisten zullen het beamen: hoewel je aan alle kanten bestookt wordt met beelden van overheerlijke schotels, taarten, toetjes, borrelhapjes en ga zo maar door: december telt 31 dagen en de meeste daarvan zijn géén feestdag. Er zijn veel dagen over om "gewoon" te eten. Dat is ook hoe sociaal psycholoog Dr. Marleen Gillebaart ernaar kijkt. Zij onderzoekt succesvolle zelfregulatie, met name hoe mensen ertoe komen om gezonde en duurzame keuzes te maken. Het vertrouwen op routines kan enorm helpen.

Routines zijn automatisch, kosten daardoor weinig moeite. Als je er bewust van afwijkt, voor een speciale situatie, maak je het mogelijk om daarna weer terug te gaan naar 'normaal'

Zowel eraan vasthouden, als een keer loslaten, kan goed uitpakken. "Routines zijn automatisch, kosten daardoor weinig moeite, en ze zijn robuust tegen invloeden van buitenaf, als ze eenmaal gevormd zijn. Je kan tijdens de feestdagen een beetje blijven leunen op je routines. Eet je altijd twee stuks fruit in de middag? Dat kan op eerste Kerstdag ook gewoon. Ga je altijd twee keer per week een rondje joggen? Dat kan misschien zelfs beter in de kerstvakantie! Maar je kan er ook voor kiezen ervan af te wijken. Als je dat doet, en je bent je er bewust van dat het een uitzondering is en een speciale situatie, maak je het voor jezelf ook mogelijk om daarna weer terug te gaan naar ‘normaal’, naar je routines."

De Universiteit Utrecht en de Regio Deal Foodvalley

Supermarkten en andere voedselaanbieders beïnvloeden onze keuzes op allerlei manieren, bijvoorbeeld met bepaalde producten op ooghoogte of in aparte bakken, met extra promotie erbij. Wie moe, gestresst of hongerig is, gaat voor de bijl. Reinoud Moojen promoveert op een project over de voedselomgeving. Hij onderzoekt hoe er in tien verschillende wijken in de regio Foodvalley (onder meer Barneveld, Ede, Nijkerk, Veenendaal) en de stad Utrecht een gezondere en duurzamere voedselomgeving ontwikkeld kan worden. De ontwikkeling van deze voedselomgeving gebeurt samen met de inwoners, gemeente, initiatiefnemers en ondernemers van de betreffende wijk.

"In het Regio Deal Foodvalley project werken we aan het gezonder en duurzamer maken van verschillende voedselomgevingen, waardoor mensen in de toekomst ook moe en hongerig makkelijk de gezonde en duurzame keuzes kunnen maken."

Ook moe en hongerig moeten mensen makkelijk gezonde en duurzame keuzes kunnen maken.

Iris Claessens promoveert net als collega Moojen ook op de voedselomgeving, onder meer in restaurants. Wanneer mensen uit eten gaan, eten ze vaak ongezonder en milieuonvriendelijker, daar liggen kansen. "Binnen Regio Deal Foodvalley merken we dat voedselaanbieders in de brede zin van het woord steeds meer aandacht willen besteden aan gezondheid en duurzaamheid. Dit geldt bijvoorbeeld ook voor restaurants, waarmee we in een van onze projecten volop aan de slag gaan; zowel met het aanbod zelf, maar ook met hoe je mensen, ook op een avondje uit, kan verleiden tot gezonde en duurzame keuzes als ze dat willen."   

Wij onderzoeken het voedselaanbod, maar ook hoe je mensen, ook op een avondje uit, kan verleiden tot gezonde en duurzame keuzes als ze dat willen.