Utrechtse onderzoeker brengt Bunnik naar Mars

Krater op Mars heet nu 'Bunnik'

Bunnik krater Mars
Satellietfoto van de Bunnikkrater op Mars. Een detailopname van de kraterwand, met zichtbare puinstromen en puinwaaiers

Een inslagkrater op de planeet Mars heet sinds 14 juni 2016 officieel ‘Bunnik’, vernoemd naar het dorp ten zuidoosten van Utrecht. Naamgever is aardwetenschapper dr. Tjalling de Haas van de Universiteit Utrecht, die onderzoek doet naar vloeibaar water op Mars in de afgelopen miljoenen jaren, en daarbij gebruik maakt van de vele inslagkraters op de planeet.

Namen van planeten, kometen en alle andere vindbare structuren in het heelal worden toegekend door de Internationale Astronomische Unie. Wanneer bepaalde kraters van wezenlijk belang zijn voor het onderzoek van een wetenschapper, mag deze een voorstel doen om de krater een naam te geven. Deze naam wordt vervolgens wel of niet toegekend door een commissie van de Internationale Astronomische Unie. De Utrechtse aardwetenschapper Tjalling de Haas deed onderzoek in een aantal kraters op Mars die nog geen naam hadden. Voor één van deze kraters stelde hij vervolgens de naam ‘Bunnik’ voor.

Puinstromen

De Haas onderzoekt het voorkomen van vloeibaar water op Mars in de afgelopen miljoen jaar. Hij doet dit door puinwaaiers te bestuderen, veelvoorkomende landvormen in een door natuurlijke krachten aangetast terrein. Ze kunnen, zowel op Aarde als op Mars, worden gevormd door onder andere puinstromen. De Haas analyseerde puinwaaiers op kraterwanden om te berekenen hoeveel water er op de planeet heeft gestroomd in de afgelopen miljoen jaar. Dat was meer dan aanvankelijk werd gedacht, concludeerde hij.

Een eerbetoon

Niet alleen Bunnik, maar ook Langtang in Nepal, Nqutu in Zuid-Afrika, en Talu op West-Sumatra hebben nu ook een naamgenoot op de rode planeet dankzij een voorstel van de Haas. Langtang werd aangedragen door Utrechtse collega-aardwetenschapper dr. Walter Immerzeel, die onder andere onderzoek doet naar de directe gevolgen van de aardbeving in Nepal in 2015. Langtang was een van de dorpjes die totaal verwoest werd door enorme landverschuivingen. Immerzeel zag het als een mooi eerbetoon om een van de Marskraters naar het Nepalese dorpje te vernoemen. Bovendien bevat de Langtangkrater ook afzettingen van landverschuivingen.

De achtste krater

Bunnik is de achtste krater die naar een Nederlandse plaats is vernoemd: onder andere Amsterdam, Vaals en Urk gingen al voor.