Universiteitsmuseum Utrecht onderzoekt Niasmaskers

Onderzoek naar koloniaal erfgoed samen met het land van herkomst

Het Universiteitsmuseum Utrecht gaat in een consortium, samen o.a. de Vrije Universiteit, het Nationaal Museum voor Wereldculturen én het Indonesische museum Pusaka Nias onderzoek doen naar de zogenaamde Niasmaskers. Dit zijn gipsen afgietsels van de gezichten van inwoners van het Indonesische eiland Nias. Deze afgietsels zijn in de koloniale tijd gemaakt ten behoeve van onderzoek door prof. Kleiweg de Zwaan. Indertijd zijn ze echter nooit gebruikt voor onderzoek. Nu gebeurt dit alsnog.

Het Museum Pusaka Nias heeft interesse in een tentoonstelling over de Niasmaskers en om met de huidige eilandbewoners onderzoek te doen naar de maskers. Bijzonder aan deze collectie is dat de namen van een groot deel van de personen van wie de afgietsels gemaakt zijn, bekend zijn. Men wil de nakomelingen proberen te achterhalen door middel van een citizen science project. Daarnaast geeft bezoekersonderzoek tijdens de tentoonstelling inzicht in de respons van de huidige bevolking op de maskers en de impact van dit erfgoed.

Het is bijzonder dat we een onderzoek op deze manier kunnen aanpakken. De samenwerking met het museum in Nias, Indonesische wetenschappers en de lokale bevolking maken het een interessante zoektocht

Waardevolle informatie

"Het is bijzonder dat we een onderzoek op deze manier kunnen aanpakken. De samenwerking met het museum in Nias, Indonesische wetenschappers en de lokale bevolking maken het een interessante zoektocht. We hopen meer inzicht te krijgen in de waarde van deze collectie voor de huidige bevolking van Nias. De informatie die het oplevert is waardevol voor hen en voor ons," aldus Paul Voogt, directeur Universiteitsmuseum Utrecht.

Nias maskers van Universiteitsmuseum
Een aantal Niasmaskers uit de collectie van het Universiteitsmuseum

Pressing matters

De Niasmaskers maken deel uit van het project: Pressing Matter: Ownership, Value and the Question of Colonial Heritage in Museums. De financiering van het project is inmiddels goedgekeurd door NWO en in 2021 wordt gestart met het onderzoek.

Een deel van de Niasmaskers is nu te zien in het Rijksmuseum. Het Universiteitsmuseum is momenteel aan het verbouwen. Na de heropening in 2022 zullen de Niasmaskers onderdeel uitmaken van de vaste tentoonstelling. De resultaten van het Pressing Matter – onderzoek worden hierbij gebruikt.