Uitreiking Spinozapremie aan Detlef van Vuuren
Op 2 oktober is aan prof. dr. Detlef van Vuuren de Spinozapremie voor 2024 uitgereikt tijdens een feestelijke bijeenkomst georganiseerd door NWO in Den Haag. Aan deze prijs is een geldbedrag verbonden van 1,5 miljoen euro. Van Vuuren wil hiermee scenario's ontwikkelen naar een toekomst die zowel ecologisch duurzaam is als een menswaardig bestaan voor iedereen op aarde garandeert.
Detlef van Vuuren (1970) is hoogleraar Integrated Assessment of Global Environmental Change bij het Copernicus Instituut voor Duurzame Ontwikkeling van de Universiteit Utrecht en klimaatonderzoeker bij het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL). Zijn onderzoek concentreert zich rondom het IMAGE-framework - een geïntegreerd ecologisch-milieumodel dat de wereldwijde milieueffecten van menselijke activiteiten simuleert. Dit model voorziet beleidsmakers van de scenario's en hulpmiddelen ter ondersteuning van de besluitvorming. Door zijn werk met het IMAGE-model heeft Van Vuurens onderzoek onder andere bijgedragen aan het Klimaatakkoord van Parijs en een sleutelrol gespeeld in meerdere IPCC-rapporten.
Een menswaardig bestaan voor iedereen op aarde
Detlef en zijn team pasten voor veel mondiale duurzaamheidsvraagstukken met succes scenarioanalyses toe. “Maar mondiale duurzaamheidsuitdagingen zoals klimaatverandering, verlies van biodiversiteit, vervuiling, armoede en honger zijn nauw met elkaar verbonden”, zegt hij. Het Planetary Boundaries raamwerk benadrukt deze verbanden - het benadrukt dat we binnen 'veilige' niveaus moeten blijven voor de processen van het aardse systeem. “We zijn echter in internationaal verband overeengekomen om een menswaardig bestaan mogelijk te maken voor iedereen. Dit vereist een bepaald minimaal gebruik van natuurlijke hulpbronnen”.
Alles bij elkaar opgeteld, legt hij uit, vertaalt dit zich in een soort corridor met zowel boven- als ondergrenzen voor de collectieve milieudruk. “Ik wil de Spinozapremie gebruiken om scenario's te ontwikkelen die erop gericht zijn om binnen die corridor te blijven, rekening houdend met de relaties tussen de verschillende milieu- en ontwikkelingsvraagstukken”.
Interviews
Om de toekenning van de Spinozapremie - ook wel aangeduid als de “Nederlandse Nobelprijs” - te vieren organiseerde de Universiteit Utrecht op donderdag 10 oktober UU Talks, een gesprek onder leiding van journalist en televisiepresentator Twan Huys met de Stevin- en Spinozaprijslaureaten, de hoogleraren Paul 't Hart en Detlef van Vuuren. De avond was gevuld met tot de verbeelding sprekende discussies over hun baanbrekende onderzoek, persoonlijke reizen en de uitdagingen van het wetenschappelijk onderzoek in een tijdperk van wereldwijde veranderingen. De rode draad? Hoe universiteiten echt een verschil kunnen maken, over de problemen waar we voor staan, maar ook over het creëren van positieve visies voor de toekomst.
In navolging op UU Talks interviewde Huys op zondag 13 oktober Van Vuuren en 't Hart voor het Nederlandse politieke programma Buitenhof over hoe wetenschappelijke kennis zich vertaalt naar alledaagse oplossingen en het belang van politiek langetermijndenken om klimaatverandering aan te pakken. Bekijk het interview hier.
