Twee geesteswetenschappers ontvangen KNAW Early Career Partnership

KNAW gehuisvest in het Trippenhuis in Amsterdam Bron: Wikimedia/Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed/Technau, Sergé
KNAW gehuisvest in het Trippenhuis in Amsterdam Bron: Wikimedia/Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed/Technau, Sergé

De Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW) heeft een Early Career Partnership toegekend aan religiewetenschapper dr. Pooyan Tamimi Arab en universitair docent Geschiedenis van de Internationale Betrekkingen dr. Lorena De Vita. Met de Partnerships wil de KNAW onderzoekers aan het begin van hun carrière stimuleren om interdisciplinaire samenwerkingen aan te gaan of uit te bouwen om tot nieuwe inzichten te komen in fundamenteel onderzoek op alle wetenschapsdomeinen.

Zij krijgen de gelegenheid om een interdisciplinaire bijeenkomst te organiseren en ontvangen daarvoor 10.000 euro.

De studie van religies zal zich moeten aanpassen

Dr. Pooyan Tamimi Arab. Foto: Ed van Rijswijk
Dr. Pooyan Tamimi Arab. Foto: Ed van Rijswijk

Pooyan Tamimi Arab heeft een achtergrond in interpretatieve studies zoals kunstgeschiedenis, filosofie en culturele antropologie, die allen van cruciaal belang zijn voor het begrijpen van religies. Met de onophoudelijke groei van het internet hebben geleerden als Tamimi Arab ongekende mogelijkheden om de wereldwijde seculiere en religieuze dynamiek te bestuderen. Tamimi Arab: "In de jaren 2020 is voor het eerst de helft van de wereldbevolking aangesloten op het World Wide Web, terwijl nieuwe technologieën en toepassingen onderzoekers in staat stellen om kennis te produceren die een paar jaar geleden nog voor onmogelijk werd gehouden. Gezien de impact van deze ontwikkelingen op samenlevingen en op religies, zal de studie van religies zich moeten aanpassen."

Seculiere en religieuze dynamiek in een digitaal tijdperk

“In de voorgestelde conferentie voor het KNAW Early Career Partnership zullen wij (prof. dr. Birgit Meyer, dr. Pooyan Tamimi Arab, dr. Ernst van den Hemel en dr. Ammar Maleki) onderzoeken hoe innovatieve digitale methoden en speciale aandacht voor digitale fenomenen huidige maatschappelijke transformaties zichtbaar maken en de weg vrijmaken voor een nieuw begrip van de wereldwijde seculier-religieuze nexus voorbij de kwantitatief-kwalitatieve scheidslijn.”  De sprekers zullen een uiteenzetting geven over ontwikkelingen op het gebied van online enquêtes, digitale geesteswetenschappen en etnografisch onderzoek naar de variëteiten van religieuze ervaring die vorm krijgen door met het internet verbonden apparaten.

Nieuwe digitale methoden

"Samenwerken met iemand als Ammar Maleki, een politicoloog aan de Universiteit van Tilburg, bleek heel effectief bij het opzetten, meten en interpreteren van de religiositeit van Iraniërs. Een innovatief onderzoek dat nog maar een paar jaar geleden niet op dezelfde schaal kon worden uitgevoerd. Tegelijkertijd zag ik dat andere collega's zoals Ernst van den Hemel van het Meertens Instituut nieuwe digitale methoden gebruikten om de macht van religieuze vertogen door Europese populisten beter te begrijpen", legt Tamimi Arab uit. "Door deze Nederlandse en internationale onderzoekers bij elkaar te brengen, hoop ik meer te leren en de methodologische kansen en valkuilen te delen met het Nederlands Genootschap voor Godsdienstwetenschap (NGG). Het is fantastisch dat de KNAW deze samenwerking ondersteunt! Tot nu toe is mijn ervaring dat interdisciplinair samenwerken vereist dat je het gewoon doet, dingen uitprobeert met een open mind en intrinsieke motivatie. Maar het is ook belangrijk dat we een platform als de KNAW hebben om resultaten te delen en de output op een systematische manier te organiseren".

Kunnen reparaties de politieke dialoog en maatschappelijke verbindingen herstellen?

Dr. Lorena De Vita. Foto: Ed van Rijswijk
Dr. Lorena De Vita. Foto: Ed van Rijswijk

"Wat brengt vertegenwoordigers van slachtoffers en daders ertoe om aan dezelfde onderhandelingstafel te gaan zitten - en wat houdt hen daar?" is een centrale vraag in het onderzoek van dr. Lorena de Vita. De Vita. “In maart 1952 kwamen Duitse, Joodse en Israëlische vertegenwoordigers in Nederland in het geheim bijeen om te onderhandelen over een herstelbetalingsovereenkomst (Wiedergutmachung/Shilumim) die zijn weerga niet kende. Het akkoord van 1952, dat later dat jaar in Luxemburg werd ondertekend, was baanbrekend. En het schreef geschiedenis. Ik heb de Duits-Israëlische perspectieven op die besprekingen geanalyseerd in mijn onlangs gepubliceerde boek, ‘Israelpolitik’. Maar dat onderzoek heeft mij ertoe gebracht veel grotere vragen te stellen. Bijvoorbeeld: Kunnen herstelbetalingen de politieke dialoog en maatschappelijke verbanden herstellen in de nasleep van wijdverbreide wreedheden?"

Een interdisciplinair en internationaal gesprek

Het KNAW Early Career Partnership zal De Vita helpen een interdisciplinair en internationaal gesprek te voeren tussen gevestigde experts en opkomende wetenschappers op het gebied van recht, filosofie, geschiedenis en antropologie, die samen zullen werken aan een herwaardering van de 1952-gesprekken en hun erfenis. Met de steun van historici van het kaliber van prof. dr. Beatrice de Graaf en prof. dr. James Kennedy, deskundigen op het gebied van internationaal recht, victimologie en herstelbetalingen zoals rector magnificus van de Universiteit Maastricht prof. dr. Rianne Letschert en dr. Brianne McGonigle Leyh, zal dit KNAW-partnerschap het startsein geven voor een gesprek dat erop gericht is een multidimensionaal en multidisciplinair perspectief toe te voegen aan bestaande studies over herstelbetalingen. Daarmee in kaart brengend wat we nog kunnen leren van die vroege, en vaak vergeten, onderhandelingen.