Transactional Talk met Ron Nulkes: Nationale veiligheid beschermen met innovatieve screeningsinstrumenten – de casus van de Nederlandse ABRO

Op 12 mei 2025 organiseerden het IOS Platform ‘The Transactional State as an Institution for Good’ en het Utrecht University Centre for Public Procurement (UUCePP) opnieuw een evenement in de serie Transactional Talks. Prof. Elisabetta Manunza en Sebastian Meyer hadden de eer om Ron Nulkes te verwelkomen, programmadirecteur Aanbesteden en Nationale Veiligheid (ABRO) bij het Nederlandse ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties.

In de huidige geopolitieke situatie kunnen Nederland en andere Europese staten niet langer naïef zijn in hun omgang met bedrijven. Focussen op efficiënte resultaten in openbare aanbestedingsprocedures is dus niet gepast in een tijd waarin vijandige staten liberale democratieën bedreigen, terwijl het vredesdividend is verdampt. Tegen deze achtergrond is de Nederlandse regering van plan om een nieuw screeningsinstrument in te voeren - de ABRO (Algemene Beveiligingseisen voor Rijksoverheidsopdrachten) - waarmee aanbestedende diensten risico's voor de nationale veiligheid kunnen beoordelen bij alle openbare aanbestedingen. In deze Transactional Talk besprak Ron Nulkes hoe de ABRO zal bijdragen aan nationale veiligheid en strategische autonomie.

De lezing leidde tot een brede en constructieve discussie. De deelnemers reflecteerden op de wijze waarop de ABRO in overeenstemming is met de EU-wetgeving, en met name over het beginsel van wederzijdse erkenning, en de vraag of er spanningen kunnen ontstaan tussen nationale veiligheidsbelangen en open regels voor de interne markt. Er werden ook vragen gesteld over hoe ABRO zich zal verhouden tot bredere prioriteiten op het gebied van overheidsopdrachten, zoals duurzaamheid, innovatie en sociale waarde; en of veiligheidsoverwegingen deze doelstellingen kunnen verdringen of ermee kunnen integreren.