TOP-subsidie van ZonMw voor vervolgonderzoek naar relatie veehouderij en gezondheid

Onderzoekers meten met meetpalen de luchtkwaliteit in de omgeving van veehouderijen
Onderzoekers meten de luchtkwaliteit in de omgeving van een veehouderij.

Omwonenden van veehouderijen hebben een verhoogd risico op een longontsteking. In gebieden met veel veehouderij verklaart de aanwezigheid van veehouderij tot 20% van alle longontstekingsgevallen, maar verwekkers zijn onbekend. Onderzoekers van de Universiteit Utrecht (Institute for Risk Assessment Sciences), Erasmus MC en UMC Utrecht gaan gezamenlijk onderzoek doen naar mogelijke oorzaken. ZonMw verleende het projectvoorstel een TOP-subsidie van 675.000 euro.

Hoe komt het dat in een gebied met veel intensieve veehouderij vaker longontsteking voorkomt? Wat zijn mogelijke oorzaken en hoe kunnen we het risico op longontsteking verminderen? Dat hopen de onderzoekers in het project ‘Respiratory health risks from intensive livestock production, risk estimation and prevention’ de komende jaren te achterhalen.

Risico op longontsteking verminderen
“Wij gaan patiënten met longontstekingen in de buurt van veehouderijen vergelijken met patiënten die verder weg wonen”, zegt Dick Heederik, die het projectvoorstel bij ZonMw indiende samen met Lidwien Smit (IRAS), Marion Koopmans (EUR), Matt Cotten (EUR) en Debby Bogaert (UMC Utrecht). “We gebruiken daarvoor nieuwe (moleculaire) technieken om het verband tussen de blootstelling aan micro-organismen, stof en endotoxinen en het voorkomen van longontsteking te bestuderen. Met dit onderzoek willen we uiteindelijk het risico op longontsteking verminderen en wetenschappelijk inzicht krijgen in de oorzaken, zodat we die blootstelling kunnen verminderen.”
Met de nieuwe inzichten hopen de onderzoekers gezondheidsrisico’s vroegtijdig te kunnen inschatten bij toekomstige uitbraken van ziekten die door dieren worden veroorzaakt. “Dan kunnen we snel en effectief maatregelen nemen.”

Kwaliteit van projectvoorstel “zeer goed”
Belangrijke doelstellingen van TOP-subsidies zijn een vernieuwing van inhoud en een vernieuwende samenwerking tussen onderzoeksgroepen, schrijft ZonMw in de begeleidende brief. Ook dat de aanvragers al samenwerken, maar dat blijkt voldoende uit een gezamenlijke publicatie en deelname aan the Netherlands Center for One Health. “Onze samenwerking was in het verleden vooral ad hoc, maar door zo’n gezamenlijk project wordt die vele malen intensiever”, weet Heederik. Volgens ZonMw voldoet het voorstel aan de doelstellingen van TOP-subsidies. De commissie beoordeelt de kwaliteit van de aanvraag dan ook als ‘zeer goed’.

“We zijn hier natuurlijk verschrikkelijk blij mee”, besluit Heederik. “Het onderzoek onder omwonenden heeft tot nieuwe concepten geleid voor het onderzoek naar microbiële belasting vanuit veehouderijen. Met deze subsidie kunnen we ons daar nu vol op storten.”