Studenten van de Master Geschiedenis van Politiek en Maatschappij maken podcast over algoritmes

De rol die algoritmes in onze samenleving spelen wordt steeds belangrijker; daarom wordt het onderwerp voor onderzoekers uit de geesteswetenschappen en sociale wetenschappen ook steeds interessanter. Vier studenten van de Master Geschiedenis van Politiek en Maatschappij maken een podcast over de invloed van algoritmes op de relatie tussen overheid en burger.

Marijn Gerts, Danny van Loon, Boyke Schaafsma en Richie Tessensohn namen deel aan het 'Research Lab' van hun opleiding, waarin studenten in kleine groepen samenwerken om een maatschappelijk of politiek probleem te analyseren en oplossingen ervoor te ontwikkelen. In de podcast van deze vier studenten wordt de grote invloed van algoritmes vanuit verschillende perspectieven besproken. "Door middel van een eindproduct, zoals een beleidsvoorstel, website, tijdschrift, of zoals in dit geval, een podcastserie, proberen ze ook echt zelf een bijdrage te leveren aan het publieke debat" licht docent Maarten Paulusse toe. De eerste aflevering is zojuist verschenen op Spotify en Soundcloud. Via deze kanalen worden de komende weken op woensdag om 12 uur nieuwe afleveringen geplaatst. 

Honger naar data

Op het moment dat de studenten een onderwerp zochten, bereikte de toeslagenaffaire zijn hoogtepunt. Dit zette hen aan het denken over wat technologie, en specifiek algoritmes, mogelijk maken in onze samenleving. Marijn Gerts: "Het gebruiken van algoritmes valt onder de digitalisering van onze samenleving en de steeds grotere honger naar data. Deze digitalisering kan worden gezien als een vertalingsproces, waarin de werkelijke wereld wordt vertaald naar een binaire wereld. In dit debat zijn er verschillende invalshoeken." De podcast bestaat uit vier afleveringen met gasten die elk een andere invalshoek belichten, zoals het perspectief van de overheid, de burger, de wetenschap en de ethiek. Om de week komt er een aflevering online. 

Het gebruiken van algoritmes valt onder de digitalisering van onze samenleving en de steeds grotere honger naar data. Deze digitalisering kan worden gezien als een vertalingsproces, waarin de werkelijke wereld wordt vertaald naar een binaire wereld.

De overheid digitaliseert

"De eerste aflevering gaat over de geschiedenis van de digitalisering van de overheidsdienstverlening tussen de burger en overheid," vertellen de studenten. In deze aflevering worden de begrippen 'algoritme' en 'digitalisering' geïntroduceerd: hoe zijn deze begrippen ontstaan en hoe hebben ze zich ontwikkeld binnen de overheid? "Wij praten dan met Wolfgang Ebbers, bijzonder hoogleraar aan de Erasmus universiteit, wie ook een kleine tien jaar heeft gewerkt voor de belastingdienst. We zullen het hebben over cruciale momenten van deze ontwikkeling en de achterliggende gedachtes. In de digitaliserende wereld kan niet alleen het beeld van de overheid veranderen, maar ook van de burger." Wat gebeurt er bijvoorbeeld als de overheid haar beloftes niet nakomt? Hoe moet de burger hierop reageren?

Geschiedenis van Politiek en Maatschappij

In de Master Geschiedenis van Politiek en Maatschappij leren studenten te kijken naar verschillende politieke bewegingen en maatschappelijke stromingen. Zo denken ze bijvoorbeeld na over hoe overheden zich vormen en weer ten onder gaan. Het digitaliseringsproces is een veel omgrijpende ontwikkeling die alle voorgenoemde studieonderwerpen zal raken," leggen de studenten uit. "De vraag is al vaak niet meer of we dit willen, maar hoe we dit juist in goede banen kunnen leiden en wie welke rol moet vervullen." Met hun historische kennis kunnen zij deze ontwikkeling overzien en de belangrijkste aspecten ervan uitlichten. Door over een technisch onderwerp te praten met mensen zonder technische achtergrond hopen ze digitalisering en de vragen eromheen toegankelijk en duidelijk te maken voor een breed publiek.

Politics and Society Lab

Er wordt veel zelfstandigheid gevraagd van de studenten in het Politics and Society Lab. Paulusse: "Er wordt eigenlijk een situatie gesimuleerd waarin ze in hun werkende leven ook mee geconfronteerd kunnen worden: zet met een groep een inhoudelijk project op, maak een planning, werk goed samen, en lever uiteindelijk een goed eindproduct af. Er was begeleiding door mij als docent, maar die was eerder vergelijkbaar met die van een leidinggevende die toeziet op een autonome projectgroep. Ik was soms aanwezig bij overlegsessies en keek mee met de vorderingen, maar de studenten waren verder vrij om naar eigen inzicht het project uit te voeren. Op deze manier ervaren de studenten veel “ownership” van het project, leren ze zelf knopen door te hakken en met verantwoordelijkheid om te gaan. Naast het eindproduct schrijft elke student ook een individueel onderzoeksverslag. In het geval van dit project kregen die onderzoeken de vorm van een inhoudelijke voorbereiding van een podcastaflevering. Elke student bereidde op die manier één aflevering inhoudelijk voor."

Het is een toegankelijke podcast voor een breed publiek geworden, waarin complexe techniek en maatschappelijke thema’s begrijpelijk worden gemaakt

Handreiking voor publiek

"Het proces was een combinatie van academische vaardigheden en pragmatisch denken," vertellen de studenten. Omdat geen van hen ervaring had met het maken van een podcast, vroeg het project om veel creatief denken en uitproberen. "Dit alles was daarom juist heel vervullend, omdat wij volledig in controle waren over hoe en waarover we deze podcast gingen houden." Docent Maarten Paulusse is tevreden: "Het was niet alleen de eerste keer dat de heren zelf een podcast maakten, maar ze waren ook de eerste studenten in dit vak die dit idee hadden en hebben uitgevoerd. Het is ze gelukt om een aantal inhoudelijk sterke afleveringen te maken, met daarin interessante en relevante gasten. Het is een toegankelijke podcast voor een breed publiek geworden, waarin complexe techniek en maatschappelijke thema’s begrijpelijk worden gemaakt. Zeker als je bedenkt dat de heren geen tot nauwelijks ervaring hadden met interviewen en mediaproductie is het een sterk resultaat te noemen."