Rijstonderzoek in de Filipijnen

De Utrechtse plantenwetenschapper Ronald Pierik werkt samen met het Filipijnse rijstinstituut IRRI aan het beter bestendigen van rijst tegen onkruid. Hij was in de Filipijnen voor veldexperimenten.

Wist je dat rijst niet onder water hóeft te worden gekweekt? In veel landen zetten ze rijst onder water, om te voorkomen dat er onkruid gaat groeien. “Maar dat is tijdsintensief: de rijst moet dan plantje voor plantje worden geplant. Boeren zouden rijst liever willen zaaien, maar dan heeft rijst geen voorsprong meer op het onkruid en raakt dan snel overwoekerd”, vertelt Pierik.  

Samen met Utrechtse plantenonderzoekers experimenteert het rijstinstituut IRRI in de Filipijnen met verschillende variëteiten. “Hier zijn mensen aan het werk om de rijst te oogsten, zodat de opbrengst van verschillende variëteiten onder niet-overstroomde bodemcondities kan worden bepaald.”

Steeds meer onkruid raakt namelijk resistent tegen overstroming. De rijst onder water zetten is dan geen oplossing meer. “Hier zie je tussen de rijst het onkruid groeien.” Rijstonderzoekers in de Filipijnen en in de Botanische Tuinen in Utrecht onderzoeken daarom de ideale groeiomstandigheden voor rijst, door te experimenteren met licht, water, dichtheid en rijstsoorten.

“Je kunt bijvoorbeeld meerdere lijnen kruisen en dat combineren met een veranderend waterregime. Door de rijstvelden bijvoorbeeld vroegtijdig heel hoog onder water te zetten, dan weer droog te laten vallen en vervolgens weer onder water te zetten, help je wellicht het onkruid om zeep”, vertelt Pierik.

Rijst groeit compact, waardoor veel licht de bodem bereikt en onkruid daar een kans krijgt als het niet overstroomd is. Door te draaien aan de knoppen van schaduwreacties in planten, proberen de onderzoekers daarin verandering te brengen. “Planten proberen van nature een optimale hoeveelheid zonlicht op te vangen en gebruiken daarvoor informatie over naburige planten. Het plantje Arabidopsis (de zandraket) past zijn groeirichting aan zodra bladerpunten elkaar raken”, legt Pierik uit. Dat systeem uit de zandraket proberen de wetenschappers in de Filipijnen en in de Botanische Tuinen te implementeren in rijst, om vroegtijdig een architectuur in gang te zetten waarbij er minder licht op de bodem valt en onkruiden onderdrukt kunnen worden.

In het rijstonderzoek werken de volgende Utrechtse plantenwetenschappers mee: Rashmi Sasidharan, Kaisa Kajala, Hans van Veen, Martina Huber en Justine Toulotte en Ronald Pierik.

Zie ook: Rijst bestendigen tegen onkruid.