Redden bacteriën ons van extreme droogte?

Van nature voorkomende grondbacteriën inzetten die grote hoeveelheden drinkwater op kunnen slaan om extreem droge periodes te voorkomen: het zou miljoenen inwoners van arme gebieden kunnen helpen. Aardwetenschappers Ruud Schotting (Sultan Qaboos Chair of Quantitative Water Management) en Amir Raoof van de Universiteit Utrecht ontvingen een STW Open Mind subsidie om dit simpele maar onconventionele idee uit te werken.

Drinkwater is in veel gebieden op aarde tijdens droge periodes een schaars goed. Op plekken met een droog klimaat sijpelt het toch al schaarse grondwater gemakkelijk de bodem in en verdwijnt het de diepe aarde in door breuken in de aardkorst. Als die breuken er niet zouden zijn, zou de ondiepe bodem als een enorm drinkwaterreservoir kunnen fungeren en kan het water weer makkelijk worden opgepompt. Dat is voor veel inwoners van droge gebieden op aarde erg welkom tijdens extreem droge periodes.

Een stop in de breuk

De simpelste manier om het water beschikbaar en uit de breuken te houden is door, net als in de gootsteen, een stop in de breuk te plaatsen en zo het natuurlijk bassin waterdicht te maken. Utrechtse aardwetenschappers Ruud Schotting en Amir Raoof bedachten een simpele maar onconventionele methode met behulp van grondbacteriën, die ze in onderstaande video toelichten.

Bacteriekoloniën kweken

Het idee is simpel: bacteriën gedijen goed in een voedselrijke omgeving. Een flinke bacteriekolonie is groot genoeg om zo’n gat te dichten en als stop te fungeren. Door tijdens een regenbui een flinke hoeveelheid voedingsstoffen in de grond te stoppen kunnen de al van nature aanwezige bacteriën goed gedijen, en kun je die koloniën op een natuurlijke wijze kweken. Door de natuurlijke stroming van het water zullen de groeiende kolonies vanzelf richting de breuken in de aardkorst bewegen en daar eenmaal aangekomen de breuken verstoppen.

Testen in Limburg

“Met deze subsidie kunnen we uitgebreid testen of het principe werkt”, vertelt Schotting. “We zijn van plan om in Limburg een gebied af te zetten van vijftien bij vijftien meter met damwanden. Zo hebben we de onderzoeksomstandigheden zelf in handen en sluiten we externe invloeden uit. Met zoetstof kunnen we de al aanwezige bacteriën voeden, en meten dan op geregelde tijdstippen de stand van het grondwater. Als het water niet meer zakt, weten we dat ons experiment is geslaagd.”