Project Air View metingen resulteren in kaarten op straatniveau van de luchtkwaliteit in Kopenhagen

Onderzoekers van Universiteit Utrecht verantwoordelijk voor de technische ondersteuning en wetenschappelijke analyse

Google Air View Car in Copenhagen

Ter viering van de EU Green Week deelt Google, in samenwerking met de stad Kopenhagen, de Universiteit Utrecht en de Universiteit van Aarhus, een nieuwe luchtkwaliteitskaart voor Kopenhagen, die ook door inwoners kan worden bekeken. De nieuwe metingen van de luchtverontreiniging maken deel uit van Project Air View en tonen aan dat de verontreiniging met de zogenaamde ultrafijne deeltjes het ergst is in straten met veel autoverkeer.

Vastleggen van de luchtkwaliteit in Kopenhagen

Twee jaar lang heeft een Google Street View-auto, door Utrechtse wetenschappers uitgerust met geavanceerde meetapparatuur voor de luchtkwaliteit, in alle straten van Kopenhagen rondgereden om een kaart op straatniveau van de luchtkwaliteit op te stellen. De kaart die hieruit is voortgekomen - en die nu al in gebruik wordt genomen - omvat metingen van stikstofdioxide (NO2), roet en ultrafijne deeltjes. Daaruit blijkt dat de grote toegangswegen van Kopenhagen gemiddeld bijna drie keer meer ultrafijne deeltjes en stikstofdioxide (NO2) en vijf keer meer roet bevatten dan de minder druk bereden woonwijken.

Het is van cruciaal belang dat we nu beschikken over zeer gedetailleerde stadskaarten van de luchtverontreiniging, vooral wanneer we het hebben over de schadelijke deeltjes die vandaag nog niet zijn vastgelegd in regelgeving, zoals ultrafijn stof en roetdeeltjes.

Roel Vermeulen tegen een rode achtergrond
Hoogleraar Milieu-epidemiologie en Exposoom analyse en coördinator van het onderzoeksproject in Kopenhagen

Volgens verschillende onderzoekers zorgt de luchtverontreiniging - waaronder ultrafijne deeltjes - elk jaar voor een vroegtijdige dood van vele Kopenhagenaars. Deze deeltjes zijn echter niet opgenomen in de officiële statistieken, omdat de EU er geen formele grenswaarden voor heeft vastgesteld. Met Copenhagen Air View, zoals het project wordt genoemd, wordt voor het eerst de concentratie ultrafijne deeltjes tot op straatniveau gemeten.

"Het is van cruciaal belang dat we nu beschikken over zeer gedetailleerde stadskaarten van de luchtverontreiniging, vooral wanneer we het hebben over de schadelijke deeltjes die vandaag nog niet zijn vastgelegd in regelgeving, zoals ultrafijn stof en roetdeeltjes.", zegt de Utrechtse hoogleraar Roel Vermeulen. Volgens Vermeulen maken wetenschappers zich grote zorgen over ultrafijne deeltjes, omdat het vermoeden bestaat dat ze de volksgezondheid ernstig schaden. "Ze verspreiden zich plaatselijk op grote schaal, en dit is de eerste keer dat we in detail kunnen zien hoe. Het geeft ons de kans om te onderzoeken wat de gezondheidseffecten zijn en of er behoefte is aan regelgeving."

Buurten ontwerpen met toegang tot schonere lucht

Gewapend met deze inzichten in luchtkwaliteit werken de stad Kopenhagen en stedenbouwkundigen aan het ontwerpen van toekomstige wijken met zogeheten "Thrive Zones". Deze zones zijn bedoeld om bepaalde plekken in de stad, zoals scholen en speelplaatsen, te beschermen tegen een hoge mate van vervuiling en om jonge kinderen toegang te geven tot schonere lucht. De stad is ook van plan om de gegevens te gebruiken om het gebruik van duurzamer vervoer aan te moedigen en gezondere fiets- en wandelroutes te creëren, op voldoende afstand van het autoverkeer.

Webinar Healthy Spatial Urban Planning, met UU, Google en Gehl

De toekomst van de Google Street View auto's

De Google Street View-auto's - uiteraard zonder de bekende camera's op het dak - zijn onlangs overgenomen door de Universiteit Utrecht, tot grote vreugde van de Data- en Kennishub Gezond Stedelijk Leven. "We zijn erg enthousiast om de auto's in de nabije toekomst ook in andere steden en regio's te laten rijden", zegt Roel Vermeulen. Kort gezegd is het doel van de hub om de bruikbaarheid van verschillende meetgegevens van de leefomgeving, zoals luchtkwaliteit, te verbeteren en de daaruit voortvloeiende inzichten en kennis effectiever te verspreiden onder verschillende gebruikers. Vermeulen legt uit: "Het open platform stelt ons in staat samen te werken aan oplossingen voor een gezonde stedelijke omgeving met meer dan tien partners uit de publieke en private sector."

De inzichten in luchtkwaliteit van het Project Air View zullen ook worden geïntegreerd in het door de EU Horizon 2020 gefinancierde project EXPANSE en het nationale onderzoeksprogramma Exposome-NL, die onderzoeken hoe vervuiling van invloed is op de gezondheid van Europeanen en hoe hyperlokale luchtkwaliteitsmetingen bij kan dragen aan nieuw beleid.