Over het belang van een gezonde balans tussen nieuwsgierigheidsgedreven en maatschappijgedreven onderzoek
Yvonne Vercoulen, universitair docent bij het Center for Molecular Medicine in het UMC Utrecht, bespreekt in de eerste blog van de Utrecht Young Academy het belang van fundamenteel onderzoek, gedreven door nieuwsgierigheid.
“Wetenschap = vragen stellen. Wetenschappers willen snappen hoe iets werkt. Mijn zus bekende laatst dat ze vroeger helemaal gek werd van mijn herhaalde vraag: ‘Waarom?’. Het is niet verrassend dat ik inmiddels een ‘professionele vragensteller’ ben geworden.
Ik wil graag begrijpen wat er in ons lichaam gebeurt als de immuuncellen, die ons afweersysteem vormen, in de fout gaan. Ik koos ervoor om mijn promotieonderzoek te doen in een onderzoeksgroep van een inspirerende arts-onderzoeker om ernstige auto-immuunziekte in kinderen te bestuderen. Ik wilde iets voor de patiënten kunnen betekenen. We hebben verschillende ontdekkingen gedaan die de mechanismen van auto-immuniteit en de afweercellen die hierin betrokken zijn verklaren. Dit is van belang geweest om artsen en wetenschappers van nieuwe kennis te voorzien, maar heeft niet direct tot een verbetering voor de patiënten geleid.
Onderzoek gedreven door nieuwsgierigheid kan zorgen voor enorme stappen voorwaarts in een onderzoeksgebied.
In de afgelopen jaren heb ik in mijn onderzoek afgewisseld tussen nieuwsgierigheidsgedreven vragen en meer toegepaste vragen met klinische relevantie. Dit gaat hand in hand en de combinatie werkt goed samen: enerzijds heeft mijn lab een methode ontwikkeld om iedere aparte cel van de vele cellen die een menselijk weefsel vormen te identificeren en in detail te kunnen bestuderen. Anderzijds gebruiken we deze methode om een nieuwe immuuntherapie voor kanker te optimaliseren. Deze balans is essentieel in de wetenschap: onderzoek gedreven door nieuwsgierigheid kan zorgen voor enorme stappen voorwaarts in een onderzoeksgebied en moet, indien nodig, snel toegepast kunnen worden in de maatschappij.
Helaas heeft de EU recent besloten om het voorgenomen onderzoeksbudget voor nieuwsgierigheidsgedreven onderzoek te limiteren, wat tot een geschat verlies leidt van honderden miljoenen euro's voor onderzoekers in Nederland. Als je bedenkt dat elke euro die geïnvesteerd wordt in fundamenteel onderzoek tot wel achtvoudige opbrengsten leidt, is dit een opmerkelijke beslissing.
We hebben fundamentele wetenschap nodig voor brede expertise en vaardigheden om snel en adequaat op een maatschappelijke crisis te reageren.
Dit wordt nog verder onderstreept door de COVID-19 pandemie, die de kracht van de wetenschap overduidelijk heeft gemaakt. Ik ben enorm onder de indruk van de snelle reacties op dit urgente maatschappelijke probleem. Vele labs wereldwijd, vanuit verschillende disciplines, hebben hun krachten gebundeld om te onderzoeken hoe het virus wordt overgedragen en wat de effecten zijn op gezondheid en maatschappij.
Deze crisis laat zien dat:
- We fundamentele wetenschap nodig hebben voor brede expertise en vaardigheden om snel en adequaat op een maatschappelijke crisis te reageren.
- Het onmogelijk is om te voorspellen welke ontdekking van belang gaat zijn in de maatschappij en wanneer.
In Nederland is de balans in onderzoekssubsidies doorgeschoten naar onderzoek met maatschappelijke relevantie, ofwel strategisch onderzoek. Het Weckhuysen rapport laat zien dat slechts een derde van de subsidies naar fundamenteel onderzoek gaat. Ik ben dan ook blij dat de commissie heeft aanbevolen om de balans te herstellen door de subsidie voor nieuwsgierigheidsgedreven onderzoek te verhogen. Dit is hard nodig om onze wetenschappers vrij te laten om verschillende soorten vragen te stellen en te onderzoeken, zodat we de productiviteit en waarde voor de maatschappij kunnen waarborgen."
Yvonne Vercoulen, PhD. Lid van de Utrecht Young Academy, Principal Investigator Center for Molecular Medicine UMC Utrecht, Linkedin, @VercoulenYvonne.