Opname voedingsstoffen door planten veel complexer dan gedacht

Belangrijk nieuw inzicht voor betere bescherming rode lijst soorten

Het proces waarmee planten hun voedingsstoffen opnemen is vele malen complexer dan ‘gewoon’ via hun wortels. In fosfaatarme gebieden kiezen planten minder vaak voor hun gangbare samenwerking met schimmels in de bodem. Dat blijkt uit een recent onderzoek van Daniil Scheifes en collega's uit Nederland en België, die onder andere de samenwerking tussen plantwortels en schimmels onderzochten in Europese en Nederlandse natuurgebieden (zoals de Amsterdamse Waterleidingduinen, Dwingelerveld en de Weerribben-Wieden). De studie is onlangs gepubliceerd in Ecology Letters.

Links: Stijve zegge; rechtsboven: Akkerogentroost; rechtsonder: Ronde zonnedauw. Credits: André Jansen.

De samenwerking van planten met schimmels is een gangbare strategie waarbij er cruciale voedingsstoffen worden uitgewisseld. Scheifes zag echter dat bij gebieden met weinig fosfaten in de bodem, planten deze strategie vaker niet gebruiken. Waarschijnlijk kiezen planten die omgeven zijn door weinig fosfor vaker voor complexere strategien: denk hier aan het intappen in de wortels van anderen planten zoals bij de akkerogentroost; vleesetende strategien van bijvoorbeeld de ronde zonnedauw; of de ondergrondse mijnstrategie met bijzondere lokale wortels van bijvoorbeeld de stijve zegge.

Behoud biodiversiteit

De fosfaatarme gebieden waar deze rode lijst soorten voorkomen worden steeds schaarser. Dit komt onder andere door het (overmatig) gebruik van kunstmest in de omgeving. Hierdoor krijgen deze bedreigde planten geen kans, en worden ze weggeconcurreerd door algemenere soorten, zoals het pijpestrootje en de brandnetel. Om een grote variatie aan plantsoorten te behouden is bescherming van fosfaatarme gebieden hard nodig. Een beter begrip van de keuzes die planten in de ondergrond maken helpt hierbij.

Artikel

Scheifes, D.J.P., te Beest, M., Olde Venterink, H., Jansen, A., Kinsbergen, D.T.P. & Wassen, M.J. (2024) The plant root economics space in relation to nutrient limitation in Eurasian herbaceous plant communities. Ecology Letters, 27, e14402. Available from: https://doi.org/10.1111/ele.14402