Oceanograaf Mikael Kaandorp benoemd tot een van de nieuwe Faces of Science

Promovendus Mikael Kaandorp (Natuurkunde) is door de KNAW benoemd tot een van de Faces of Science. Op Faces of Science vertellen jonge wetenschappers in blogs en filmpjes over hun onderzoek en het dagelijks leven als onderzoeker. “Ik wil mensen mensen graag laten zien hoe plasticvervuiling er daadwerkelijk uitziet”, vertelt Kaandorp. “Veel mensen denken dat er echt een soort eilanden van plastic in zee drijven. In werkelijkheid zijn het talloze kleine stukjes plastic, wat het ook een stuk moeilijker maakt om op te ruimen.”

Kaandorp bestudeert de verschillende plekken waar oceaanplastic zich bevindt en hoe die met elkaar samenhangen. Uniek aan zijn onderzoek is zijn data-driven approach: hij combineert rekenmodellen met metingen van plastic-concentraties in het milieu. “Een deel van het plastic blijft drijven, een deel zinkt, een deel komt op stranden terecht. Ik wil al die stukjes in elkaar puzzelen tot een samenhangend geheel.” In zijn onderzoek gebruikt hij methodes uit data-assimilatie, die bijvoorbeeld ingezet worden om weermodellen te kalibreren, en machine learning om te voorspellen wanneer plastic aanspoelt op Nederlandse stranden.

Het leven als promovendus

Kaandorp ziet Faces of Science als een mooie manier om scholieren meer inzicht te geven in het leven als promovendus. “Wat ik zelf heel leuk vind aan promoveren, is dat ik een hoop tijd en vrijheid krijg om een probleem van verschillende kanten te bestuderen, en zo hopelijk kan bijdragen aan het beter begrijpen en oplossen van het plasticprobleem. Daarnaast zie ik Faces of Science ook voor mijzelf als een mooie gelegenheid om te leren hoe ik over mijn onderzoek kan communiceren naar de buitenwereld.”

Kaandorp begon in 2018 aan zijn promotie, na een studie Lucht- en Ruimtevaarttechniek in Delft. Waar komt die overstap naar oceanografie vandaan? Kaandorp lacht. “Dat vragen wel meer mensen. In mijn Master bestudeerde ik aerodynamica, oftewel de luchtstromingen rondom een object. Dan is het maar een kleine stap naar de waterstromingen in de oceaan. Al die verschijnselen werken volgens dezelfde soort natuurkundige principes.”

Van Mars-zand tot microplastic

Zo’n zelfde manier van denken past Kaandorp toe in zijn onderzoek. In een recente publicatie in Environmental Research Letters beschrijft hij het fragmenteren van oceaanplastic met behulp van een natuurkundig model dat oorspronkelijk is ontwikkeld om gesteentes op het oppervlak van Mars te bestuderen. “Ook hier gelden weer dezelfde natuurkundige principes. Het afbrokkelen van rotsen en stenen tot zand werkt op dezelfde manier als het afbreken van grote stukken plastic tot microplastics.”

Die microplastics zijn een heel belangrijk onderdeel van het onderzoek naar oceaanplastic, legt Kaandorp uit. “Veruit het meeste plastic in de oceaan is maximaal een paar millimeter groot. Om goed te kunnen bepalen waar plastic zich bevindt, is het belangrijk om te weten op wat voor manier grote stukken plastic fragmenteren tot dit soort microplastic.”

Dit jaar zijn twee Utrechtse onderzoekers geselecteerd voor Faces of Science: naast Mikael Kaandorp ook Max Vetzo (Rechtsgeleerdheid).

Publicatie

Modelling size distributions of marine plastics under the influence of continuous cascading fragmentation
Mikael L. A. Kaandorp, Henk A. Dijkstra en Erik van Sebille
Environmental Research Letters, 25 februari 2021, DOI 10.1088/1748-9326/abe9ea

Alle onderzoekers zijn verbonden aan de Universiteit Utrecht