Nieuwe podcast onthult sporen van kolonialisme in de hedendaagse samenleving

Dr. Matthijs Kuipers en dr. Rachel Gillett. Foto: Femke Niehof
Dr. Matthijs Kuipers en dr. Rachel Gillett. Foto: Femke Niehof

Van de Nederlandse 'rijsttafel' tot omstreden straatnamen, van het Eurovisie Songfestival tot sport en racisme, de nieuwe 'Unsettling Knowledge’ podcast reflecteert over hoe het koloniale verleden de hedendaagse maatschappij en cultuur heeft gevormd. 

Dr. Rachel Gillett en dr. Matthijs Kuipers spreken met wetenschappers, betrokken mensen uit de samenleving en deskundigen om de sporen van kolonialisme in het heden bloot te leggen.

Niet alleen academici

Gillett: "In de podcast zijn het niet alleen academici die in jargon praten. Zo nodigden we voor onze aflevering over Nederlands Indo eten Josina Hillsland uit. Zij is lid van het Indo-project, een groep Indo's en Indo-supporters die het uitgangspunt delen dat hun geschiedenis en cultuur behouden moet blijven. En een van onze gasten voor de aflevering over omstreden straatnamen is Rens Blijenberg, initiatiefnemer van de Bitterzoete route in Lombok. De route gaat langs verschillende straten om te informeren en om een gesprek op gang te brengen over de koloniale geschiedenis. Hij werkt samen met de gemeente en geeft rondleidingen." 

Hoek Kanaalstraat en Borneostraat in Lombok, Utrecht. Bron: Flickr/FaceMePLS
Hoek Kanaalstraat en Borneostraat in Lombok, Utrecht. Bron: Flickr/FaceMePLS

kolonialisme en dekolonisatie

De 'Unsettling Knowledge' podcast is geproduceerd door de Universiteit Utrecht en is een initiatief van de Decolonisation Group (onderdeel van het Centre for Global Challenges). Kuipers: "De groep bestaat uit onderzoekers uit verschillende disciplines, van geschiedenis, recht, economie tot politicologie. Zij willen onderzoeken hoe kolonialisme en dekolonisatie vorm hebben gegeven en nog steeds vorm geven aan mondiale en academische vraagstukken. We kijken naar de huidige maatschappij en het dagelijks leven en hoe de koloniale geschiedenis daarin wordt weerspiegeld". 

Racisme in het voetbal

Ideeën voor nieuwe afleveringen zijn er in overvloed. "We gaan een aflevering doen over racisme in het voetbal en kijken naar de Moreira zaak", zegt Kuipers. In november werd Excelsior-speler Ahmad Mendes Moreira racistisch behandeld door een deel van het publiek. De zaak werd doorverwezen naar de onafhankelijke Disciplinaire Commissie. Gillett: "Heel veel spelers uit voormalige koloniën spelen nu in Europese nationale teams en soms worden ze het middelpunt van racisme en van racistische gezang. Deze dingen hebben een groot effect op veel mensen. We denken dat het dringend en noodzakelijk is om hierover te praten." 

Bron: Pixabay/Ben_Kerckx
Bron: Pixabay/Ben_Kerckx

Eurovisie songfestival

Een aflevering van het Eurovisie Songfestival is ook in de maak. "Je kunt oude imperiale allianties zien in stempatronen" zegt Gillett. Dat Jeangu Macrooy uit Suriname dit jaar de Nederlandse kandidaat is, is heel anders dan onze kandidaat in 2018. "Een man met een cowboyhoed die in het midden staat met zwarte mensen die om hem heen buigen. Het is  heel interessant om dit te bespreken; wat zegt dit over ‘blanke onschuld’ als het algemene publiek niet lijkt op te merken dat dit problematisch is?"  

Je kunt naar de podcast op Soundcloud luisteren.