Nieuwe biomarker uit bloed kan kanker aantonen bij honden
Kankercellen scheiden een specifiek ribonucleïnezuur (RNA) uit. Dat gebeurt via kleine celblaasjes, die in het lichaam circuleren. Dit RNA blijkt een nieuwe biomarker om kanker aan te tonen en kan via een standaard bloedafname worden opgespoord. Deze vloeibare biopten vormen een aantrekkelijk alternatief voor weefselbiopten, omdat je ze kunt afnemen zonder het lichaam binnen te dringen via bijvoorbeeld een kijkoperatie. Onderzoekers van de Universiteit Utrecht toonden dit aan bij honden met kanker. Het artikel is gepubliceerd in het tijdschrift Veterinary and Comparative Oncology.
Al eeuwenlang worden er stukjes weefsel (biopten) afgenomen bij mensen (en ook dieren) om te kijken of zich daarin kankercellen bevinden. Dat blijft vooralsnog de enige methode om definitief te kunnen vaststellen of iemand kanker heeft, maar er kleven ook allerlei nadelen aan weefselbiopten. Om te beginnen is het een momentopname die slechts een beperkt beeld geeft van de tumor. De oncoloog zou eigenlijk meerdere biopten moeten afnemen, niet alleen op verschillende plekken in het tumorweefsel, maar ook op verschillende momenten. Verder kunnen zich chirurgische complicaties voordoen en het afnemen van tumorweefsel veroorzaakt ongemak voor de patiënt. Om te kijken hoe de tumor zich ontwikkelt of om te zien of een behandeling aanslaat, zijn biopten dus nogal onpraktisch.
Veelbelovend RNA
Een multidisciplinair team van veterinair oncologen, celbiologen en kankeronderzoekers van de Universiteit Utrecht (faculteit Diergeneeskunde), onder wie Anneloes Andriessen, Laura Bongiovanni, Sara Galac, Esther Nolte ’t Hoen, Bart Westendorp en Alain de Bruin, onderzochten vier mogelijke RNAs om te kijken of zij konden helpen bij het aantonen van kanker. Een daarvan, het CDC6 RNA, blijkt tumoren te kunnen aantonen.
“Dit is veelbelovend, want deze biomarker kan verschillende typen kanker op verschillende plekken in het lichaam opsporen”, zegt De Bruin, hoogleraar Pathobiologie en co-auteur. “Ons team onderzoekt welke moleculen belangrijk zijn voor de celdeling. Wij hebben ontdekt dat het CDC6-molecuul vaker voorkomt in tumoren die snel groeien. En ook dat dit molecuul via kleine celblaasjes wordt uitgescheiden en in het bloed kan worden gemeten. In vervolgstudies onderzoeken we of deze biomarker bij mensen en katten inzetbaar is en het succes van kankertherapie kan aantonen. Dat zou natuurlijk fantastisch zijn.”